İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamedin Aşa, SuperHaber editörü Zeynep Gizem Er ile gerçekleştirdiği yayında, tavan yapan gayrimenkul fiyatları ile kira fiyatlatının düşüşünü ve TOKİ sosyal konut projesinin detaylarını SuperHaber YouTube kanalında masaya yatırdı.

Kira fiyatlarının düşeceğine ilişkin öngörülerde bulunan Aşa, kiracılara müjdeli haber verirken 'Yıl sonu itibariyle ve 2023’ün ilk yarısında fiyatlar yüzde 20-25 düşecek. Beşiktaş gibi bir yerde ev kiralarının düşmesi demek, bütün Türkiye’nin tepetaklak olması demektir'' ifadelerini kullandı.

Okulların açılmasına az bir zaman kala öğrencilerin kiralık ev telaşı başladı. Eylül, Ekim ve Kasım ayına dikkat çeken Nizameddin Aşa, ''Eylül, Ekim ve Kasım aylarında yeni bir öğrenci hareketliliği yaşanacak'' şeklinde konuştu.

TOKİ sosyal konut projesinin kiralarda düşüş yolunu açmasıyla ilgili ise, ''İnşaat ve evlerin çoğalması, sosyal konutların yapılması kiracı taleplerini de azaltacak'' sözlerini söyledi.

‘’300-500 TL’DEN AŞAĞI ZAM YAPMAYAN EV SAHİBİ, O FİYATA YENİ BİR KİRACI BULAMAYACAĞINI ANLADI. EV SAHİBİ VE KİRACI ARASINDA UZLAŞMA VAR’’

10 bin liralık aylık kira bedeli oldukça yüksek. Mevcut kiracı profili bu insanlar işçi, memur ya da küçük esnaf. 10 bin lira ödeyebilmesi için faturalar dahil 13 bin lirayı bulabiliyor. Böyle bir insanın ayda 30 - 40 bin lira kazanması lazım. Kiracı profilinde bu çok mümkün değil.

Fiyatların ödenebilme yeteceğine bakmak gerek. Geçen sene ilk yükseliş olduğunda biz mal sahiplerini ilk günden ikaz etmiştik, ödenecek mevla olmadığını söylemiştik. Şu geldiğimiz tablo bizi haklı çıkarttı. Davaların yüzde 40’ı emlakla ilgili anlaşmazlıklar üzerine icra davalarından oluşuyor. Kiracı ödeyemiyor ya da art niyetli.

Mecburiyetten ya da başka sebepten 3 - 5 ay ödeyip ardından ödeyemiyor. Ya mal sahiplerimizin bu işi fırsatçılığa çevirmesi ya da ihtiyaçtan dolayı kulak asmamışlardı. Mal sahiplerinde şu sıralar bir pişmanlık var; keşke öyle olmasaydı, daha düşük fiyata verseydik diyorlar.

Kendi kendilerine bir sorgulama başladı. Hem satılık hem kiralık evlerde fiyatlar tavan yaptı. Bu mevlalar pek ulaşabilecek miktar değil. Bu da talebin azalmasına sebep oldu. Ev sahibi ile kiracılar arasında artık uzlaşma başladı. Daha düne kadar ’10 bin liradan aşağı düşmem’ diyen ev sahibi, ‘Olmazsa daha uygun bir fiyata bağlayalım’ demeye başladı.

300 - 500 liradan aşağı zam yapmayan ev sahibi kiracıyı çıkarttığı zaman o fiyata yeni bir kiracı bulamayacağını anladı. Kiracı da 300 - 500 liradan vazgeçti ve makul bir seviyeye çıkma kararı aldı. Kamuoyunda gizli bir uzlaşma seziyoruz.

‘’YIL SONU İTİBARİYLE VE 2023’ÜN İLK YARISINDA BU FİYATLAR YÜZDE 20-25 DAHA DÜŞECEK’’

Gidişat, fiyatların böyle kalmayacağını ve bir miktar düşeceğini söylüyor. Geçen yıldan bu yana iddiam bu yöndeydi. 2022’nin stabil şekilde inişli çıkışlı geçeceğini, 2023 itibariyle piyasanın mutlaka döneceğini söylemiştim. Yıl sonu itibariyle ve 2023’ün ilk yarısında bu fiyatları yüzde 20 - 25 daha düşecek diyoruz. Bu iddiam kısmen doğrulandı, süreç başladı. Eylül-Ekim-Kasım aylarında yeni bir öğrenci hareketliliği yaşanacak. 2023’te kesinlikle yüzde 25-30 bir düşüş gösteriyor.

‘’SONBAHAR DÖNEMİNDE OLACAK ÖĞRENCİ YOĞUNLUĞUNDA SIKINTI YAŞAYACAĞIZ’’

Sonbahar döneminde öğrenci yoğunluğunda bir sıkıntı yaşayacağız. Kısmen evler piyasaya çıkmaya başladı. 2 - 3 ay evvelki hiç ev olmaması durumu yok. O tablo değişti, fiyatlar bir miktar geriledi. Yapılan bir endekse Beşiktaş, Çekmeköy, Kadıköy ve Ataşehir ilçelerinde yüzde 10 düşüşten bahsediliyor. Beşiktaş’taki yüzde 10 düşüş, başka ilçelerde yüzde 15 - 20’ye tekabül eder. Bir anda olağanüstü bir hal olmazsa bu fiyatlar böyle gitmez. Talepler azalmaya başladı, uzlaşma başladı.

‘’İNŞAAT VE EVLERİN ÇOĞALMASI, SOSYAL KONUTLARIN YAPILMASI KİRACI TALEPLERİNİ DE AZALTACAK’’

Devletin sosyal konut politikaları, inşaat sektörüne yapılacak katkı ile özel sektörün de sosyal konut politikalarını geliştirmesi ile vatandaşın da bu işin içine sokulma eylemleri gelecek dönemde konut sorununu azaltıyor. Sosyal konut projeleri İstanbul başta olmak üzere kentteki talebe göre dağıtılacak.

İkinci projede ise, ilk defa ev sahibi olanlar için 15 - 20 yıl kira öder gibi kredi ödeneceğinden ve bir kısmının devletin karşılayacağı söyleniyor. Faiz düşüşünden ziyade üçüncü pakette kamuoyundaki inşaat firmalarının destekleneceği söyleniyor.

Özel sektörün sosyal konut projesinin içinde olması anlamına geliyor. Vatandaşa satılacak arazi fiyatlarının çok uygun olacağı söyleniyor. İnşaatın faaliyet kaleminde en önemli unsur arsa faaliyetidir. İnşaat ve işçilik faaliyetinde geçen yıla oranla artış var ancak devlet araziyi vatandaşa uygun fiyata tahsis ettiğinde ve inşaat maliyetinin de belli bir kısmını yüklendiğinde hem devletin kendisi, hem özel sektör, hem de vatandaş bu işin içinde olduğunda sorunlar çözülür. İnşaatın ve evlerin çoğalması, sosyal konutların yapılması kiracı taleplerini de azaltacak.

‘’BEŞİKTAŞ’TA EV KİRA FİYATLARININ DÜŞMESİ DEMEK, BÜTÜN TÜRKİYE’NİN TEPETAKLAK OLMASI DEMEKTİR’’

Gayrimenkul piyasası topyekün hareket eder. Düşüş başladığında bütün il ve ilçelerde düşer. Çıkış olduğunda da hepsinde başlar. İstanbul’daki yükselişin aynı Adana’da da, Mersin’de de aynı oldu. Türkiye’nin en pahalı ilçesi olan Beşiktaş’taki kira fiyatlarının düşmesi demek, bütün Türkiye’nin tepetaklak olması demektir.

Yapılan bir çalışmada yüzde 10 düşü olacağı söyleniyor. İlk etapta yüzde 10 düşüş çok önemlidir, bu devamı da gelecek demektir. Her ilçenin kendine ait fiyatlaması var. Beşiktaş’ta 10 bin lira ise, Avcılar’da 5 bin liradır. Beşiktaş’taki 4 binden 10 bin liraya çıkmıştır, Avcılar’da bin liradan çıkmıştır.

Editör: TE Bilisim