Milat'ta yer alan habere göre, arabuluculuk mekanizmasının devreye alınması gerektiğini belirten Hukukçu Cüneyd Altıparmak, “Kira bedellerine sınırlama getirilmesi gündeme alınmalı. Oda sayısı, metrekare vb. kriterlere göre üst limit gelmeli” dedi.
Pandeminin getirdiği ekonomik zorluklar tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de etkisini gösteriyor. Gıda fiyatlarındaki yüksek artışların yanı sıra konut sektörü de bu durumdan nasibini aldı. Kira fiyatlarında artış ve fırsatçı yaklaşımlar kiracıları mağdur ediyor.
2 yıl içinde kiralara yapılan yüzde 100’ü aşan zamlar kiracı ve konut sahibini karşı karşıya getiriyor. Kira hukuku daha çok kiracıyı korur” diyen Altıparmak, kira sorununa yeni çözüm önlemlerinin alınması gerektiğini belirterek, bu konuda atılacak adımları paylaştı.
Kira artış oranı
Kanuna göre, kira kontratında belirtilen sürenin gelmesine 15 gün kala tahliye edeceği yazılı olarak bildirilmez ise sözleşmenin bir yıl daha uzayacağını kaydeden Altıparmak, zam oranın için ise “Kira miktarı tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçemez!
Nisan ayı TÜFE oranlarına göre kira artış oranlarına göre kira artış oranı yüzde 34,46’dır. Aylık kirası 1.000 lira verilen bir yerin yeni yılında 1.344 lira olarak zamlanacaktır.
Bunun üstüne çıkmak yasal olarak mümkün değildir. Arada bir kira sözleşmesi yoksa ve artış oranı ispat edilemiyorsa, kiracı mecburen yüzde 34,46’lık bu artışa razı olacaktır” dedi.
Satış hilesine dikkat
Kiralanan evin satışı durumunda yaşanan sorunlara dikkat çeken Altıparmak, “Kiraya verilmiş bir evin yeni maliki, önceki malikin yaptığı sözleşmeye aynen devam eder. Ancak kendisinin veya yakınlarının ihtiyacı varsa tahliye hakkını kullanabilir ancak bunun da belirli süre koşulları vardır.
Ya ihtar eder altı ay bekler sonra dava açar, ya da sözleşmenin bitmesini bekler bu tarihten itibaren doğrudan dava açar. Mülk sahipleri ‘ya kirayı arttır, ya da evi satarım!’ tehdidi ile kiracıları bezdirmiş durumda. Bu tip durumlarda tahliye davalarının mahkemelerde daha titiz incelenmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Kiralar sabitlenebilir
Kira fiyatlarında yasal olarak üst sınır olmasına rağmen gelişen ekonomik durumun fiyatları çok arttırdığına dikkat çeken Altıparmak, “Kimi fırsatçılığa dayanan bu artışlara karşı kira sabitleme konuşuluyor. Oysa makul çözüm arabuluculuk! Kira bedellerine sınırlama getirilmesi gündeme gelmeli.
Oda sayısı, metrekare gibi kriterlere göre kiralara üst limit gelmeli! En azından geçici de olsa bu yapılmalı. Hollanda’da bu uygulamaya gidildi. Haliyle yasal düzenleme ile bunun yapılması mümkün” diye konuştu.
Çözüm arabuluculuk
Kiralarda orantısız bir artışın söz konusu olduğunu kaydeden Altıparmak, çözüm için şu öneriyi sundu: “Kiracı 2 bin liraya oturuyor. Yasal artırım yüzde 34. Kiranın en fazla 2.680 lira olması gerekiyor. Ancak ev sahibi 5 bin lira istiyor. Kiraların sabitlenmesinden ziyade öncelikle tarafların makul bir tutarda anlaşmalarının zemini oluşturulmalı.
Arabuluculuk mekanizmasının bu uyuşmazlıklara hızlı biçimde adapte edilmesi ve belki de bu konularda arabuluculara bir belirleme yetkisi verilmesi gibi bir yöntemin acilen gündeme alınması gerekiyor. ”
Kiralara düzenleme
Hükümet, kiralardaki artışların ardından hem kiracıları hem de ev sahiplerini koruyan düzenleme için harekete geçti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı kira artışları konusunda ortak çalışma başlattı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "Hem ev sahibinin hem de kiracının hukukunu koruyacak makul bir formül ortaya çıkarsa bu formülle ilgili adım atabiliriz, ilgili bakanlıklar çalışıyor” dedi.
