Dünya'dan Leyla İlhan'ın haberine göre, online emlak platformlarında yer alan gayrimenkul ilanlarına yönelik düzenleme Resmi Gazete’de 31 Mayıs Salı günü yayımlanıp 1 Haziran itibariyle uygulamaya girdi.
Yeni düzenleme ile ilan sitelerinde yer alan taşınır ve taşınmazlara ait tüm bilgiler, 1 aylık periyotlarla Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilecek.
Uygulamayla sahte ilan vererek gayrimenkul piyasasında spekülatif amaçlı fiyat artışlarının engellenmesi, aynı zamanda vergi kaçağının en aza indirilmesi ve piyasanın şeffaflaştırılması amaçlanıyor.
Düzenleme piyasada da etkisini hızlı gösterdi. Düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlandığı ilk günde ilan sitelerinde kaldırılan ilan sayısı 2’ye katlanırken, silinen ilanların devamında da artarak sürdüğü belirtiliyor.
Sistemin konutlarda oluşan köpük fiyatları bir nebze olsa da düşüreceği, ancak arz eksikliğinden dolayı enflasyon oranında artışların ise süreceği ifade ediliyor.
Bununla birlikte sektör firmaları, silinen ilanların Facebook ve Twitter gibi denetlenemeyen sosyal medya alanlarına ya da online olmayan platformlara kaymasından endişeli.
DENETİMLER MAL SAHİPLERİ VE EMLAK OFİSLERİNE OLACAK
Uygulamayla ilgili değerlendirme yapan Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat, “Şu anda intibak dönemindeyiz. Sahte ilanlar konusunda hem Gelir İdaresi hem de Ticaret Bakanlığı’na çok fazla şikayet gittiğine dair duyumlar oluyordu. Piyasada fiyatları yukarı çekmek için bu tip ilanlar yayımlanıyor. Zaten gayrimenkul biraz emsale göre gidiyor.
Bölgedeki fiyatları gören mal sahipleri fiyatları artırıyor ve yapay bir enflasyon oluşuyor. Bu nedenle böyle bir karar alınmış olabilir” dedi.
Ayrıca kayıtdışı ekonomiyi engelleyerek vergi kaybını minimuma indirmenin hedefl endiğini anlatan İdikat, “Uygulama kapsamında ilan siteleri, artık Gelir İdaresi’nin Bilgi Transfer Sistemi’ne ilan sahibinin kimlik bilgileri, onu yayımlayan emlak firmasının kimlik bilgileri, ticaretle ilgili bilgileri, ilgili taşınmaz adresin ve herhangi bir ilan yayından kalktığında neden kalktığıyla ilgili bilgileri aylık olarak düzenli verecek” dedi.
"UYGULAMA AÇISINDAN RİSKLER VAR"
Gayrimenkul sektörünün en büyük probleminin verilerin şeffaf olmaması olduğunu dile getiren İdikat, “Bir gayrimenkulün belediyede rayici farklı, tapuda değeri farklı, listelenen değeri farklı. Bu da herhangi bir uygulamanın önünde engel teşkil ediyor. Dolayısıyla düzenlemeye niyet olarak pozitif bakıyorum.
Ama uygulanabilirlik açısından riskler var. Konuştuğumuz bazı emlakçılar, ‘O zaman ben de ilan sitelerinde yayınlamam. WhatsApp gruplarında, Facebook, Instagram gibi platformlarda yayınlarım’ diyorlar.
O zaman bu verileri alamazlar. O mecralara yönelim de Türkiye’nin yerel girişimlerinden paranın o tarafa kayması gibi bir risk oluşturabilir” yorumunda bulundu.
"DENETİMİ ZOR"
Bu işin denetim tarafının da zor olacağını dile getiren Tolga İdikat, “Sadece bizim sitemizde 100 bin ilan giriyor, 100 bin ilan çıkıyor. Bunları kim arayacak, kim denetleyecek? Bu açıdan pratikte biraz zor olacak” dedi.
Normalde her gün 3 bine yakın ilanın siteden kalktığını belirten İdikat, “Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı ilk gün 7.500, ikinci gün 8.000 ilan silindi. Demek ki bir grup tedirgin oldu ve düzenleme ilk aşamada amacına ulaşmış oldu” diye yorumladı.
"CEZADAN BAHSEDİLMİYOR"
Sistemde şu anda bir cezadan bahsedilmediğini söyleyen İdikat, “Örneğin 1 milyon liraya satışa çıkardık. Sonra ilan kaldırıldı. Sadece ‘Niye kaldırıldı?’ diye soracaklar. Fakat kişi kaç TL’den satıldığını beyan etmek zorunda kalacak. Burada bir ceza durumu yok.
Gerçekten var olmayan ilanları yakalamayı amaçlıyorlar. İşini doğru yapanlara yönelik bir işlem beklemiyorum” dedi. Ayrıca düşük fiyattan ziyade çok pahalıya satanlarda problem oluşmasını beklediklerini ifade eden İdikat, şunları söyledi: “Ceza mekanizması hâlâ net değil. Gelir İdaresi bunu takip edecek. Amaç doğru verilerin sisteme girilmesi ve kayıtdışılığın engellenmesi.”
