Bursa'da Bugün'den Elif Didem Danacıoğlu'nun Yazısı... Son dönemlerde yükselen ev, inşaat maliyetleri, arsa ve kira fiyatları herkesi yakından ilgilendiriyor. Bu dönemde ev yapmak, satın almak ya da kiraya çıkmak, açıkçası cesaret ister! İnşaat sektörü uzun süredir sancılı bir dönem geçiriyor. Yüksek enflasyon konut piyasasını da etkiledi. Konut fiyatlarındaki artış ve yükselen kira döngüsü talebi kırdı. Alım gücü erimeye devam ederken, artan enflasyonla birlikte konut satış fiyatları ve kira bedelleri zirveye ulaştı. Bursa'da son dönemde konut kira fiyatları yüzde 100'ün üzerinde arttı, vatandaşlar kiralık ev bulmakta zorlanır hale geldi. Tabi bulunan ev kiraları da ciddi cep yakıyor. Bazı ev sahipleri de mevcut kiracılarına zam baskısı yapar hale geldi. Cevap: Enflasyon Emlak sitelerinde, kiralık evlerin ve konut satış bedellerinin ne kadar arttığını görmek mümkün... Konut fiyatları artma ihtimali nedeniyle yaşam koşulları üzerinde de baskı oluşturuyor ve tedirginlik büyüyor. En ucuz ev 5 bin lira, evin yaşı 20... Açıkçası, kira bedellerine bakarken utandım! Asgari ücret ile ev almak ya da kiraya çıkmak neredeyse imkânsızlık noktasında. İNŞAAT MALİYETİNDEKİ ARTIŞ HAREKETLİ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin inşaat maliyet endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, endeks mayısta bir önceki aya kıyasla yüzde 3,97, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 105,73 yükseldi. Aylık bazda malzeme endeksi yüzde 4,97, işçilik endeksi yüzde 0,18 arttı. Yıllık bazda da malzeme endeksi yüzde 130,73, işçilik endeksi yüzde 44,06 artış gösterdi. Veriler gösteriyor ki, inşaat maliyet fiyatları yerinde saymıyor ve konut fiyatlarında yaşanan fahiş artışın tek sebebinin arz açığı olmadığını ortaya koyuyor. KONUT FİYATLARI NORMAL Mİ? Göryapı Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Bakgör ile konut piyasası üzerine sohbet ettik. Cihat Bakgör, Bursa'da inşaat sektörünün durağan bir dönem yaşadığını söylüyor. Piyasadaki durumu şöyle açıkladı: "Üretici firma tedirginlik yaşadığı için üretimi öteliyor. Bir inşaat firması, 4 ay ya da 8 ay proje yapmazsa ortadan kalkmış olmuyor. İnşaat firmaları için doğru bir proje ise, karar verilir ve harekete geçilir. Şuanda karar aşamasında durağanlık var. Konut piyasasında büyük bir tedirginlik var. Bu yüzden evler gerçek fiyatlarının çok üzerine çıktı." Konutta arz talep makasının açıldığına değindik: "Satın alma ile ilgili heves söz konusu... Vatandaş ihtiyaçları doğrultusunda hareket ediyor. İnşaat firmaları olarak yeni fikir, cazip projeler ve yeni arzlarla müşterinin karşısına çıkılmadığı için talep kendiliğinden durağana geçiyor." Ve bankalar... "Bankaların konut kredisi faiz oranlarının yüksekliği ve taksit dilimleri nedeniyle konut satışları etkileniyor. Vatandaş gelirini beyan etmekte sıkıntı yaşıyor. Bankaların kredi verme şartlarında zorlayıcı davranmaları, talep edilen ve kredi taksitlerine uygunluğu olan geliri beyan edemeyen vatandaş, satın alma imkânından uzak kalmak zorunda kalıyor. Kişiye özel ödeme planları ve peşin alımdaki ciddi indirim oranlarıyla konut satışları, tekrardan yükselişe geçecektir. Vatandaşın daha rahat konut alabilmesi için bankalar bu konuda elini taşın altına koyarak, faizler konusunda rahatlatıcı adımlar atmalıdır. Yüksek faiz oranları, alım üzerinde baskı oluşturuyor. Konut alıcıları, faiz oranlarına hassas yaklaşıyor. Ödeme planlarından dolayı vatandaşlar da konut alımını erteliyor veya almaktan vazgeçiyor." "ÜRETİMDE KONTROL ÖNEMLİ!" İnşaat firmaları her ne kadar kampanya yapsa da, yüksek faiz oranları nedeniyle konut satışlarında gerileme yaşandığına dikkat çekti: "Her yerde konut inşa etmekten ziyade, üretimde kontrollü bir şekilde ilerlenilmesi gerekiyor. Ulaşımdan ihtiyaca birçok detay ile bölgesel seçimler ve arsa katılım bedelleri de fiyatlara yansıma yapıyor." Cihat Bakgör, her zevke hitap eden ergonomik tasarımlı yaşam alanlarıyla güzel bir hayat tarzı sunan projelere ihtiyaç olduğunun altını çiziyor. Bu konuda inşaat firmalarına çok görev düşüyor. "Yeni yerleşim bölgeleri oluşturulması gerekiyor" dedim ve şu paylaşımıyla devam etti: "Bu sebeplerden dolayı, piyasada üretici firmaların tedirginliğine dayalı fiyat artışı var. Bursa'da konut bulamadığı için açıkta olan kimse yok, bekleyen bir tüketici var. Konut sayısı yeterli derecede var. Kentsel dönüşümü hayata geçirebilirsek arsa sorunu ortadan kalkacak ve inşaat firmaları daha rahat hareket edeceklerdir." Piyasadaki yatırımcı kitlesini konuştuk: "Bugün için piyasada ciddi yatırımcı kitlesi var. Kısa vadedeki değişimlerle yatırım araçlarının değer artışlarından faydalanmak isteyen yatırımcılar, altın ya da döviz gibi değerlere yöneliyor. Bu sebeplerle gayrimenkul üzerine pek yoğunluk yok. Cezbedici kampanyalar olursa eğer, gayrimenkul yatırımlarına yönelmeler başlayacaktır. Yüksek fiyatlı rakamlarla yatırım amaçlı bir daire almak zor."