Peki, dava yükü azaldı mı? 1 Eylül 2023’te başlayan zorunlu arabuluculuk sistemi, bu sorunlara ne kadar çözüm getirdi?
Kira Artış Sınırı Davaları Patlattı
Gayrimenkul hukuku uzmanı Ali Güvenç Kiraz, kira davalarındaki yoğunluğun hâlâ devam ettiğini belirterek şunları söyledi:
“Pandemi döneminde uygulanan yüzde 25’lik artış sınırı, özellikle ev sahiplerini mağdur etti.
Bu durum, kira tespit ve tahliye davalarını ciddi şekilde artırdı.
Söz konusu davalar genellikle 2 ila 4 yıl arasında sonuçlanıyor.”
Zorunlu Arabuluculuk Etkisi
1 Eylül 2023’te yürürlüğe giren zorunlu arabuluculuk, dava yoğunluğunu kısmen rahatlattı.
Kiraz, özellikle Anadolu şehirlerinde uzlaşma oranlarının yüksek olduğunu belirtti:
-
İstanbul ve büyükşehirlerde kira bedeli farkları çok yüksek olduğu için uzlaşma düşük.
-
Örneğin, İstanbul’da 10 bin TL kira ödeyen kiracıya 50 bin TL talep edildiğinde orta noktada buluşmak zorlaşıyor.
-
Anadolu’da ise örneğin 5 bin TL’lik kira 15 bin TL’ye çıkmak istendiğinde, arabulucuda 10 bin TL civarında uzlaşma sağlanabiliyor.
Bu nedenle dava açıldıktan sonra ilk duruşma süreleri 9-10 aydan 5-6 aya düştü.
Hangi Kira Davaları Gündemde?
-
Kira tespit davaları
-
Tahliye davaları
-
Eksik veya ödenmeyen kiralarla ilgili icra takipleri
-
Depozito ve enflasyon kaynaklı değer kaybı ihtilafları
Kiraz, Yargıtay’ın kısa süreli uyarlama davalarına olumsuz baktığını, uzun süreli kira sözleşmeleri için açılan uyarlama davalarının ise hâlâ devam ettiğini vurguladı.
Kira Davalarının Maliyeti
Zorunlu arabuluculuk ilk toplantıda ücretsiz. Devam eden her saat için:
-
Tek taraf için: 835 TL/saat
-
3-5 taraf varsa: 1.750 TL/saat
Arabulucuda anlaşılırsa, anlaşma tutarına göre %6’dan başlayan ücret ödeniyor.
Mahkemeye taşınan davalarda ise:
-
Mal sahibi: Dava açılış ve keşif masraflarıyla 25-30 bin TL civarında ödeme yapıyor.
-
Kiracı: İlk aşamada masraf yapmasa da davayı kaybederse 100-125 bin TL arasında masraf ve vekalet ücreti ödemek zorunda kalabiliyor.
Uzmanlar, arabuluculuk sisteminin özellikle Anadolu şehirlerinde etkili olduğunu, ancak İstanbul ve büyükşehirlerde kira farklarının yüksekliği nedeniyle davaların devam ettiğini belirtiyor.