5 Yıl Kuralı Ne Diyor?
Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddelerine göre, gerçek kişilerin sahip olduğu konut veya arsalar, edinim tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılırsa, satıştan doğan kazanç “değer artış kazancı” olarak kabul ediliyor ve gelir vergisine tabi oluyor.
-
5 yıl içinde satış → Vergi ödeniyor.
-
5 yıl sonra satış → Vergi yok.
-
Miras yoluyla edinilen gayrimenkuller → Vergiden muaf.
Bu nedenle ev alıp satmayı düşünen vatandaşların edinim tarihini doğru hesaplaması büyük önem taşıyor.
Vergi Nasıl Hesaplanıyor?
Vergi, taşınmazın alış ve satış bedeli arasındaki fark üzerinden hesaplanıyor. Ancak enflasyon ve yasal istisnalar dikkate alınarak bir indirim uygulanıyor.
Örnek hesaplama:
-
2021’de 1.000.000 TL’ye alınan bir daire,
-
2024’te 3.000.000 TL’ye satıldığında,
-
Aradaki 2.000.000 TL kazanç üzerinden vergi doğuyor.
Bu kazançtan her yıl belirlenen istisna tutarı düşülüyor. 2025 yılı için bu istisna 87.000 TL olarak uygulanıyor. Ayrıca TEFE/ÜFE oranına göre endeksleme yapılarak gerçek kazanç daha düşük hesaplanabiliyor. Son durumda kalan tutar gelir vergisi tarifesine göre (%15’ten %40’a kadar) vergilendiriliyor.
Kimler Vergiden Muaf?
-
Miras yoluyla edinilen taşınmazların satışı vergiden istisna.
-
5 yılını dolduran taşınmazlar vergiden muaf.
-
İstisna tutarı altında kalan kazançlar için de vergi ödenmiyor.
Bunun dışında, gayrimenkulün ticari amaçla sürekli alım-satım konusu yapılması halinde farklı vergi yükümlülükleri de gündeme gelebiliyor.
Uzmanlardan Uyarı: ‘Vatandaş Farkında Değil’
Gayrimenkul hukukçuları, vatandaşların bu konudaki bilgisizliğinin ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. Özellikle yükselen konut fiyatlarının cazibesine kapılan bazı ev sahipleri, 2-3 yıl içinde satış yaptığında büyük bir vergi borcu ile karşılaşabiliyor.
Gayrimenkul danışmanları ise satış sürecinde müşterilerini bilgilendirmek gerektiğini vurguluyor. Birçok kişinin satış işlemini yaptıktan sonra vergi dairesinden gelen tebligatla durumu öğrendiğine dikkat çekiliyor.
Satış Planınızı 5 Yıla Göre Yapın
Konut ya da arsa satışında “5 yıl kuralı”, hem alıcılar hem de satıcılar için hayati önem taşıyor. Bu nedenle vatandaşların ev alıp satarken yalnızca piyasa değerine değil, vergisel yükümlülüklere de dikkat etmesi gerekiyor.
Uzmanlar, konut satışı yapacak kişilerin mutlaka bir mali müşavirden ya da uzman danışmandan bilgi alarak hareket etmesini öneriyor.