Hürriyet Gazetesi'nden Noyan Doğan'ın Yazısı... Son dönemde ne zaman zorunlu deprem sigortasından ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu’ndan (DASK) bahsetsem okuyuculardan hemen, ‘teminat yetersiz kaldı, verilen para konut falan yapılmaz’ diye tepki geliyor. Haksızlar mı; değiller. Özellikle son aylarda enflasyon, kurdaki artışlar ve emlak piyasasındaki dalgalanmalar nedeniyle hem konut fiyatları hem de inşaat maliyetleri neredeyse iki katına çıktı. Geçen senenin bu aylarında 500 - 600 bin liralara satılan konutların değeri, bugün bir milyon, bir milyon 500 binler civarında. Tabi, konutun bulunduğu ile, ilçeye göre bu fiyatlar daha da yukarılara çıkıyor. Gelelim, zorunlu deprem sigortası kapsamında verilen teminat tutarına yani sigorta bedeline. Malum, DASK, metrekare birim maliyetlerine göre konutun yeniden inşa bedelini ödüyor. Konutun metrekare birim fiyatını da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı belirliyor. 2022 yılı betonarme binalar için belirlenen metrekare birim maliyeti 1.508 lira. Daha açık şöyle anlatayım. Konutunuz 100 metrekare ise DASK’ın vereceği teminat 150 bin lira. Olası bir depremde konutunuz yıkılırsa DASK size 150 bin lira öder. Yok, konutunuz 200 metrekare ise, 301 bin lira teminat alırsınız, depremde de yıkılırsa sigortadan da 301 bin lira hasar alırsınız. ZORUNLU DEPREM SİGORTASI DASK’ın 2022 yılı için verdiği en yüksek teminat tutarı ise 320 bin lira. Yani, konutunuz kaç metrekare olursa olsun, nasıl olursa olsun zorunlu deprem sigortası yaptırdığınızda alacağınız maksimum teminat tutarı 320 bin lira. Hal böyle olunca, konutların değeri neredeyse iki katına çıkınca, metrekare maliyetleri artınca; artık DASK’ın verdiği teminat tutarı da yetersiz kalmaya başladı. O nedenle son aylarda ne zaman deprem sigortasından bahsetsem tepki alıyorum. Bugün 10.7 milyon konutun sigortalı olduğunu, Türkiye’deki toplam konutların yüzde 53’ünün depreme karşı sigortalandığını düşünecek olursak, 10.7 milyon konut sahibi şu sıralar bu sorunu yaşıyor. TEMİNAT SORUNU ÇÖZÜLÜYOR Peki, bunun bir çözümü yok mu? Var; DASK, bir çalışma başlattı, yakında da uygulamaya geçecek. Bu kapsamda da sigortalılara seçenekli teminat sunulacak ve teminat tutarı iki katına çıkarılacak. Ne demek seçenekli teminat? İki ayrı zorunlu deprem sigortası olacak. Biri, bugün uygulanan, metrekare birim maliyeti 1.508 lira üzerinden hesaplanan teminat tutarı. Bu seçenekte, sigortalı, yukarıda da yazdım, 100 metrekare konutu için 150 bin lira sigorta teminatı alabiliyor. İkinci seçenekte ise metrekare birim maliyeti, iki katına çıkartılarak, 3 bin 17 lira üzerinden hesaplanacak. Böylece 100 metrekare konutu olan bir tüketici, 301 bin lira teminatla deprem sigortası yaptırabilecek. Olası bir depremde konutu tamamen yıkılırsa da DASK, 301 bin lira ödeyecek. Uygulama başladığında tüketiciye bu iki zorunlu deprem sigortası sunulacak, tüketici hangisini istiyorsa onu yaptıracak. Elbette, ikinci seçeneğin primi, diğerine göre daha yüksek olacak ama dediğim gibi çalışmalar sürdüğünden fiyat konusu henüz net değil. Bu uygulama sayesinde konut fiyatındaki artış karşısında sigorta teminatı da artmış olacak.