Kentsel Dönüşümde Öncelik Ticari Alanlarda
Son yıllarda kentsel dönüşüm; konut alanlarının yanı sıra, sanayi sitelerinden mağazalara kadar pek çok ticari alanı da içine alarak genişliyor. Dönüşüm faaliyetleri İstanbul’un birçok ilçesinde aktif olarak yürütülüyor. Özellikle Bağcılar, Zeytinburnu, Kağıthane, Kadıköy ve Tuzla ilçeleri ön plana çıkarken; Ataşehir, Gaziosmanpaşa, Güngören, Esenler, Üsküdar, Maltepe ve Kartal gibi bölgelerde de dönüşüm projeleri gündemde.
Örnek olarak Kadıköy Fikirtepe'de yürütülen projede 1.35 milyon metrekarelik alanda, 35 bin yeni konutun yanı sıra 2.500 ticari alan yer alacak.
Atıl Sanayi Alanları Modern Projelere Dönüşüyor
Özellikle Avrupa Yakası’nda Bağcılar ve Zeytinburnu gibi ilçelerde atıl durumda bulunan fabrika, depo ve atölyeler; plaza, otel, konut ve AVM projelerine dönüşüyor.
- Bağcılar Basın Ekspres Yolu çevresi, küçük imalat alanlarından modern ticaret merkezlerine evrildi.
- Zeytinburnu Kazlıçeşme, deri ve tekstil sektörüne ait eski yapılar yerine parklar ve konutlarla yeniden şekillendi.
- Kağıthane Cendere Vadisi, eski sanayi tesislerinden modern ofis, AVM ve konut projelerine dönüşen örneklerden biri.
Anadolu Yakası’nda ise Kartal, Pendik ve Tuzla, dönüşüm kapsamında öne çıkan ilçelerden. Eski sanayi alanlarının şehir dışına taşınmasıyla Tuzla, yeni sanayi ve gıda merkezlerinin merkezi haline geliyor.
İçerenköy Hali Tuzla’ya Taşınıyor
Yaklaşık 50 yıldır Ataşehir’de bulunan İçerenköy Sebze Meyve Hali, çevredeki yoğun yerleşim nedeniyle Tuzla’ya taşınıyor. Bu hamleyle Ataşehir’de trafik ve çevre yükü azalırken, Tuzla’da modern bir toptan gıda merkezi kurulması planlanıyor. Daha önce Yenikapı’daki balık hali de Gürpınar’a taşınmıştı.
Dönüşüm Süreci Nasıl İşliyor?
Kentsel dönüşüm süreci başlamadan önce yapıların karot testiyle riskli olup olmadığı belirleniyor. Riskli yapılar için hak sahipleri, devletin sunduğu “Yarısı Bizden” kampanyasından yararlanabiliyor.
Güncellenen destek miktarları ise şu şekilde:
- Konutlar için 875 bin TL hibe + 875 bin TL kredi
- İşyerleri için 437.500 TL hibe + 437.500 TL kredi
- Her bağımsız birim için 125 bin TL taşınma ve tahliye desteği
Toplamda bir işyeri için 1 milyon TL’ye yakın destek sağlanıyor. Krediler ilk yıl faizsiz, 10 yıl vadeli ve ikinci yıldan itibaren TÜFE’nin yarısı kadar faizle geri ödeniyor.
Dönüşümün İlk Adımı: Zemin Katlardaki Dükkanlar
Yeni binalarda öncelik zemin kattaki dükkanların dönüşümüne veriliyor. Bu alanlar yalnızca güçlendirilmekle kalmıyor; daha fonksiyonel, erişilebilir ve geniş vitrinli işyerleri haline geliyor. Eski depolar, kullanılmayan dükkânlar artık yeni nesil butik mağaza, kafe, tasarım atölyesi ya da teknoloji ofislerine dönüşüyor. Bu durum, hem ekonomik canlılığı hem de yerel istihdamı artırıyor.
İşyerlerinin Dönüşümü: Zorluklar ve Fırsatlar
Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, işyeri dönüşümünün şehir ekonomisine katkısına dikkat çekiyor. Ancak sürecin bazı zorlukları da bulunuyor. Örneğin bazı bölgelerde yeni yapıların altında işyeri yapılmasına imar planları izin vermiyor. Bu da aktif bir işletmenin faaliyetini durdurmak zorunda kalmasına neden olabiliyor.
Unkapanı İMÇ ve Perpa gibi eski iş merkezlerinin ise yeniden planlanması ve dönüştürülmesi gerektiği belirtiliyor. TOKİ ve Emlak Konut’un bu süreçlere dahil olmasıyla daha sağlıklı çözümler üretilebileceği ifade ediliyor.
İstanbul’da 923 Bin Bağımsız Birim Yenilendi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre, 2012 yılından bu yana İstanbul’da 923 bin bağımsız birimin (konut ve işyeri) dönüşümü tamamlandı. Halen aktif olarak dönüşüm süreci devam eden 208 bin bağımsız birim bulunuyor.
Kentsel Dönüşüm Zirvesi ile Ortak Hedef Belirlendi
Geçtiğimiz hafta İstanbul Valiliği’nde düzenlenen Kentsel Dönüşüm Zirvesi, 39 ilçe belediyesini bir araya getirdi. Toplantıda kentsel dönüşümün hızlandırılması ve belediyeler arası koordinasyonun artırılması hedeflendi. Yapılan çağrıda, dönüşümün yalnızca bina yenileme değil, şehir yaşamını iyileştirme hedefiyle yürütülmesi gerektiği vurgulandı.