Posta'dan Meltem Karar Sözyleneyoğlu'nun haberine göre, son zamanlarda kira bedellerinin çok artması nedeniyle kiracı ve mal sahipleri arasında yaşanan uyuşmazlıklar kira sözleşmelerinde kefil olanlara da yansıdı. Yasal zam oranı Temmuz 2023’e kadar yüzde 25 olarak belirlense de daha fazla zam talep eden ev sahipleri, kiracı ile anlaşamayınca ‘çözüm’ için kefillerin kapısını çalmaya başladı. Kefillerden zam farkı isteniyor ya da kiracıyı tahliyeye ikna etmesi talep ediliyor. Bu gibi durumlarda kefilin sorumluluğu var mı, kefil ne zaman ödeme yapar, kira sözleşmesine kefil olurken nelere dikkat edilmeli? İşte detaylar... EL YAZISI ŞART Taşınmazlarını kiralayanlara mutlaka kira sözleşmelerine kefil almalarını tavsiye ettiklerini söyleyen Avukat Hanife Emine Kara, Borçlar Kanunu’nun 583’üncü maddesine göre kefalet sözleşmesinde şekil olarak aranan hususları şöyle sıraladı: Kefalet sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz. Kefilin sorumlu olacağı azami miktar sözleşmede belirtilmelidir. Kefalet tarihi sözleşmede yer almalıdır. Kefilin, sorumlu olduğu azami miktarı, kefalet tarihini ve müteselsil kefil olması durumunda, bu sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girdiğini kefalet sözleşmesinde kendi el yazısıyla belirtmesi şarttır. Aksi halde alınan kefalet geçerli olmayacaktır. NELERDEN SORUMLU? Dikkat edilmesi gereken bir diğer hususun kefilin sorumlu olacağı süre olduğunu söyleyen Kara, “Süre ayrıca belirtilmezse sadece sözleşme süresi kadar kefil olunmuş sayılacağından yenilenen kira dönemleri için kefalet devam etmez. Örnek verecek olursak; 1 yıl süreli kira sözleşmesi akdetmiş ve sözleşmede kiracıya kefil alınmış olması halinde, ayrıca belirtilmediği takdirde kefilin sorumluluğu sadece ilk 1 yıl için olacaktır. Bunun dışında yenilenen kira dönemlerinde kiracı tarafından kira borcunun ödenmemesi halinde kefilin bir sorumluluğu olmayacaktır. Bu nedenle kefilin sorumlu olacağı sürenin sözleşme süresi dışında ayrıca yazılmasını tavsiye ederim” diye konuştu. EVLİ İSE EŞİNİN RIZASI ALINMALI Eşlerden birinin bir ayrılık kararı veya ayrı yaşama hakkı olmadıkça ancak diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabileceğini vurgulayan Kara, şunları söyledi: “Bu nedenle kira sözleşmesine kefil olarak taraf olan kişi evli ise kefaletin geçerli olması için kefilin eşinin de rızası alınmalıdır. Aksi halde kefalet geçersiz olacaktır. Bu durumun istisnası ise; ticaret siciline kayıtlı ticari işletmenin sahibi veya ticaret şirketinin ortak ya da yöneticisi tarafından işletme veya şirketle ilgili olarak verilecek kefaletler için eşin rızası aranmaz. Başka bir deyişle; bir şirketin kiracı sıfatıyla kiralama yapması halinde, şirketin ortaklarından birinin kefil olarak sözleşmede taraf olması halinde, kefil olan ortağın eşinin rızası aranmayacaktır.” NE ZAMAN DEVREYE GİRER? Kiracının kirasını ödeyemediği durumlarda kefilin de sorumlu olduğunu anlatan Kara, şöyle konuştu: “Eğer kefalet sözleşmesi kanuna uygun bir şekilde belirlenmişse ve kira borcu kefilin sorumlu olduğu süre içerisinde oluşmuşsa, bu borçtan kefilin de sorumluluğu sözleşmede belirtildiği miktarda oluşur. Kiracı kirasını ödemezse, ev sahibi kiracı ve kefile karşı icra takibi başlatabilir. Kefil müşterek müteselsil sorumlu ise aynı anda ikisine de icra takibi başlatılabilir.” ARTIŞ ORANINA ETKİ EDER Mİ? Zam anlaşmazlıklarında kefilin hiçbir sorumluluğu olmadığını ifade eden Kara, “Kefil ile kiraya veren bir anlaşma/pazarlık yapamaz. Kira sözleşmelerinde zam yasal artış oranına göre yapılır. Normal zamanlarda kira artış oranı 12 aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) göre belirlenir. Ancak 10 Haziran 2022’den 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde zam oranı hükümetçe yüzde 25’te sınırlandırıldı” bilgisini verdi.