Artan kira fiyatlarıyla birlikte kiracı ve ev sahibi arasındaki anlaşmazlıklar da çeşitleniyor. Bu anlaşmazlıkların başında ise Evdeki tadilatı kim ödeyecek? sorusu geliyor. Birçok kiracı, kombi arızasından çatı akmasına kadar mülkün demirbaşına ait masrafları, tahliye korkusu veya bilgi eksikliği nedeniyle kendi cebinden karşılıyor. Ancak Türk Borçlar Kanunu (TBK), bu konuda kiracıyı koruyan net hükümler içeriyor.
Kullanıma Elverişli Teslim Etmek Zorunda
Hukukçulara göre kira sözleşmesinin temelinde, ev sahibinin mülkü kiracıya "kullanıma elverişli bir şekilde teslim etmesi ve sözleşme süresince bu halde bulundurması" yatıyor. Bu nedenle, evin yapısından kaynaklanan veya demirbaş niteliğindeki büyük onarımlar, tamamen mülk sahibinin sorumluluğunda kabul ediliyor.
Hangi Masraflar Ev Sahibine Ait?
Kiracının boya, badana veya keyfi dekorasyon harcamaları kendi sorumluluğunda olsa da, mülkün kullanımı için elzem olan yapısal sorunlar ev sahibine fatura ediliyor. İşte kiracının ödemek zorunda olmadığı, ödese bile geri talep edebileceği o kalemler:
Tesisat Sorunları: Yıllanmış su ve elektrik tesisatının yenilenmesi.
Isınma Sistemleri: Kombi, şofben veya kazan dairesinin değişimi/ağır tamiratı.
Yapısal Onarımlar: Çatının akması, dış cephe mantolama işlemleri.
Bina Ortak Giderleri: Asansörün kapsamlı bakımı veya yenilenmesi.
Zorunlu Gider Sayılıyor: Kiradan Düşebilirsiniz
Uygulamada bazı mülk sahipleri, bu tip ağır masrafları karşılamaktan kaçınabiliyor. Peki, kışın ortasında kombisi bozulan veya çatısı akan bir kiracı ne yapmalı?
Uzmanlar bu durumu "Zorunlu Gider" olarak tanımlıyor. Eğer ev sahibi, kendisine bildirildiği halde onarımı yapmıyorsa; kiracı bu tamiratı kendi bütçesinden yaptırıp bedelini ev sahibinden talep etme hakkına sahip. Üstelik Yargıtay kararlarına göre, kiracı yaptığı bu zorunlu harcamayı (faturalandırmak şartıyla) kira bedelinden mahsup ederek (düşerek) de tahsil edebiliyor.
Yargıtay'dan Emsal Teşkil Eden Görüş
Yargıtay'ın yerleşik içtihatları da kiracı lehine önemli bir güvence oluşturuyor. Yüksek mahkeme; kiralanan mülkteki ayıbın giderilmesinin ev sahibinin asli görevi olduğunu, kiracının can ve mal güvenliğini tehdit eden veya kullanımı engelleyen durumlarda yapılan harcamaların ev sahibince ödenmesi gerektiğine hükmediyor.
Hak kaybına uğramamak için yaptığınız tüm harcamaların fatura ve makbuzlarını saklayın. Ev sahibi ödeme yapmaya yanaşmazsa, noter aracılığıyla ihtar çekerek masrafı talep edebilir veya kira bedelinden mahsup yoluna gidebilirsiniz.