Yüksek enflasyon ve artan yaşam maliyetleri, gayrimenkul sektöründeki dengeleri kökünden sarstı. Yıllardır süregelen ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları, bireysel vakalar olmaktan çıkarak toplumsal bir "barınma ve mülkiyet krizine" dönüştü. Hukukçular ve sektör temsilcileri, Borçlar Kanunu'ndaki mevcut düzenlemelerin günümüzün agresif ekonomik koşullarını karşılamakta yetersiz kaldığı görüşünde birleşiyor.
Mevcut Hukukta Denge Kayboldu
Uzmanlara göre krizin merkezinde, yasaların ağırlıklı olarak kiracıyı koruyan refleksi yatıyor. Gelir kaybı yaşayan, tahliye süreçlerinde yılları bulan dava süreleriyle boğuşan ev sahipleri, adil bir çözüm arayışında.
Hukukçular durumu şu sözlerle özetliyor: "Mevcut sistemde kiracı güçlü, ev sahibi zayıf konumda. Borçlar Kanunu'nun, mülk sahibinin ekonomik haklarını da güvence altına alacak şekilde, piyasa gerçeklerine göre revize edilmesi şart. Aksi halde bu hukuki tıkanıklık, toplumsal huzursuzluğu daha da artıracak."
Evine Giren Ev Sahibine Tazminat Şoku
Sistemdeki tıkanıklık, trajikomik hukuki kararlarla da kendini gösteriyor. Yakın zamanda Kadıköy'de yaşanan bir olay, mülk sahiplerinin çaresizliğini gözler önüne serdi.
Evini satmak isteyen ancak kiracısının evi göstermeyi reddetmesi üzerine aylarca işlem yapamayan bir mülk sahibi, yasal yollara başvurarak kolluk kuvvetleri eşliğinde mülküne girdi. Ancak kiracının açtığı dava sonucunda ev sahibi, kendi evine girdiği için tazminat ödemeye mahkum edildi. Bu ve benzeri kararlar, "Mülkiyet hakkı nerede başlıyor, nerede bitiyor?" tartışmalarını alevlendirdi.
Bir başka örnekte ise evini satmak isteyen bir mülk sahibi, kiracının evi göstermemesi nedeniyle potansiyel alıcıya komşu daireyi örnek göstermek zorunda kaldı. Alıcı evi görmeden almayı kabul etse de, bu durum satış fiyatında yüzde 30’luk bir indirime (değer kaybına) neden oldu.
Dosya Sayısında Rekor Artış
Krizin boyutu Adalet Bakanlığı'nın 2025 yılı arabuluculuk istatistiklerine de yansıdı. Rakamlar, sorunun yapısal bir krize dönüştüğünü kanıtlar nitelikte:
Toplam Kira Uyuşmazlığı Başvurusu: 443 bin 679
Tahliye İstemiyle Açılan Dosya Sayısı: 125 binin üzerinde
Hava Parası İsteyen Kiracılar
Tahliye süreçlerinin zorluğunu fırsata çeviren bazı kötü niyetli uygulamalar da sektörde yeni bir "tarife" oluşmasına neden oldu. Mülk sahipleri, evlerinden çıkmak için "Çıkarım ama 100 bin TL isterim" diyen kiracılarla karşı karşıya kalıyor. Hukukçular, bu tür dayatmaların ve tıkanan yargı yolunun, acil bir yasal reformu zorunlu kıldığını vurguluyor.