Gerçek Değerin Altında Gösterilen Tapu Satışları
2024-2025 döneminde tapu işlemleri Gelir İdaresi tarafından sıkı takibe alındı. Ev, arsa, iş yeri veya arazi alım satımı yapan vatandaşlara, gerçek satış bedelinin düşük gösterildiği tespit edilirse, “harç farkı ve ceza ödeyin” içerikli yazılar gönderilmeye başlandı. Bu yazılarda, çapraz kontroller, internet ilanları, emsal satışlar ve gayrimenkul değerleme raporlarına dayanılarak taşınmazın satış bedelinin gerçeğe aykırı şekilde düşük beyan edildiği belirtiliyordu.
Yazı İzaha Davet Değil, Beyana Davet!
Gelen yazılar, klasik anlamda bir “izaha davet” değil, “beyana davet” niteliği taşıyor. Bu da vergi mükelleflerinin kendi iradeleriyle beyan düzeltmesi yapmasını amaçlıyor. Ancak uygulamada birçok kişi, bu düzeltmeyi “pişmanlık” kapsamında yapıp yapamayacağını ve ceza uygulanıp uygulanmayacağını merak ediyordu. Vergi daireleri arasında farklı yorumlar ortaya çıkınca GİB, konuya açıklık getirmek için 2025/1 sayılı bir İç Genelge yayımladı.
Genelgede Neler Var?
İç genelgeye göre;
- Tapu harcına esas değeri pişmanlık hükümleri kapsamında beyan eden mükelleflere usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
- Pişmanlıkla beyan edilirse, sadece harç farkı ve aylık %4,5 pişmanlık zammı ödenecek.
- Vergi ziyaı cezası ve usulsüzlük cezası uygulanmayacak.
- Eğer pişmanlık talebi olmadan beyan yapılırsa, bu durumda harç farkı, vergi ziyaı cezasının 1/4’ü ve aylık %4,5 gecikme faizi tahsil edilecek.
Usulsüzlük Cezası Konusu Netleşti
Genelgede, tapu harcının düzeltilmesine yönelik pişmanlık beyanlarının vergi veya harç beyannamesi niteliği taşımadığı belirtildi. Bu nedenle, süresinde verilmeyen bir beyanname söz konusu olmadığından, 1. derece usulsüzlük cezası uygulanmayacak.
Ne Yapmalı?
Eksik beyanla tapu işlemi yapanlar için iki yol var:
-
Pişmanlıkla Beyan:
Harç farkı + %4,5 pişmanlık zammı (ceza yok) -
Beyana Davet Yazısına Yanıt:
Harç farkı + vergi ziyaı cezasının 1/4’ü + %4,5 gecikme faizi
15 gün içinde Vergi Dairesi’ne veya Dijital Vergi Dairesi üzerinden başvuru yapılması gerekiyor. Aksi halde ileride daha yüksek ceza ve faizlerle karşı karşıya kalmak mümkün.