Borçlar Kanununa göre; “Kiracı, bakım, satış ya da sonraki kiralama için zorunlu olduğu ölçüde, kiraya verenin ve onun belirlediği üçüncü kişinin kiralananı gezip görmesine izin vermekle yükümlüdür. ”
Ev sahibi, bazı ‘istisnai’ durumlarda evi ziyaret etmek isteyebilir.
Bu durumlar şöyle:
Evin yeni bir kiracıya veya satılmak istenen birisine gösterilmesi için,
Ev sınırları içerisinde bulunan sayaçların incelenmesi için,
Evde herhangi bir tadilat gereksinimi ya da arıza çıktıysa bu hususu incelemek için izin verilmelidir.
Ev sahipleri, hangi sebeple olursa olsun kiracı evde yokken anahtarla veya çilingirle eve giremez.
Girerse, konut dokunulmazlığını ihlal etmiş olur. Kiracının hukuki süreç başlatması halinde ev sahibine hapis cezası verilebilir.
Daha önce bir ev sahibine bu nedenle 10 ay hapis cezası verildi.
KİRACININ HUZURUNU KAÇIRMAK YASAL OLARAK SUÇ
Son dönemde birçok kiracı, ev sahiplerinin arama ve mesajlarından bunalmış durumda.
Üçüncü kişilere, akrabalara, eşe dosta kiracısının numarasını verip aratan ev sahipleri bulunuyor.
Arama ve mesajların sıklığı, huzur kaçıracak seviyeye geldiyse kiracı savcılığa şikayette bulunabilir.
Türk Ceza Kanunu’nun 123’üncü maddesi, “Sırf huzur ve sükûnunu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde, mağdurun şikayeti üzerine faile üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir” diyor.
KİRACI EV SAHİBİNE KIZIP EVE ZARAR VERİRSE
Son aylarda kira artışını yüksek bulup evi ateşe verme, evin duvarlarını ve camlarını kırma olayları da görüldü.
Kiracı, kiraladığı evi sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak zorunda.
Kiracının bu yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda ev sahibi, en az 30 gün süre vererek, aykırılığın giderilmesi, aksi takdirde sözleşmeyi feshedeceği konusunda yazılı bir ihtarda bulunur.
Kiracının evine kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin yararsız olacağının anlaşılması veya kiracının bu davranışlarının komşular için çekilmez hale gelmesi halinde ev sahibi yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir.
Kiracının evi tahliyle etmesinden sonra zararların tespitinin yapılması için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulup tazminat istenebilir.
KİRACI EVİ GÖSTERMİYORSA NE YAPILIR?
Kiracı evi gezdirmiyorsa kiracının evi gösterme ve gezdirmesine izin için evin bulunduğu bölgenin Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açılır.
KİRACININ EVİ GÖSTERMEMESİ TAHLİYE SEBEBİ Mİ?
Ev sahibinin satışa çıkarttığı evi potansiel alıcılara göstermekten kaçınıp zorluk çıkartan kiracılara tahliye davası açması genel olarak hem hak hem de zaman kaybına neden olabilmektedir.
EV SAHİBİ KİRACI VARKEN EVİN FOTOĞRAFINI ÇEKEBİLİR Mİ?
Kiracı, kiralananı satın almak ya da kendisi çıktıktan sonra kiralamak isteyenlerin görmesine ve gezmesine izin vermekle yükümlüdür.
Ev sahibi isterse fotoğraf çekimi de yapabilir. Ancak bu yapılırken kiracıya en uygun zaman seçilmelidir.
EVİ ALICILARA GÖSTERME ZORUNLULUĞUYLA İLGİLİ EMSAL YARGITAY KARARI
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2015/12845 E., 2016/201K., 21/01/2016 tarihli emsal kararında şöyle ifade edilmiştir:
“Somut uyuşmazlıkta olduğu gibi kiralayan mecuru satmak istediğinde kiracının mecuru satın almak isteyen kişilere göstermemesi halinde mahkemeye müracaat edildiğinde, mahkemece izin kararı verilmelidir. Bu husus tarafların ve mahkemenin de kabulündedir. Ne var ki, herkes hakkını objektif iyi niyet kuralları içerisinde kullanmalıdır. Mahkemece, mecurun 3 ay süre ile salı ve perşembe 18.00 ve 20.00, cumartesi günleri ise 14.00 ile 16.00 saatleri arasında davacının müşterilerine kiralananın davalı tarafça gösterilmesi için izin verilmiştir. Karar bu haliyle davacıya tanınan hakkın kötüye kullanılmasına müsait olduğundan yeni uyuşmazlıkların doğmasına da sebep olacak niteliktedir. O halde mahkemece, mahallinde keşif ve uzman bilirkişi aracılığıyla inceleme yapılarak, ekonomik koşullar, diğer özel genel faktörler, taşınmazın bulunduğu yer, taşınmazın nitelikleri, davalının mesken olarak kullandığı hususları da gözetilerek kiralananın ne kadar sürede satılabileceği tespit edilerek, mecurun gösterimine bu süre ile sınırlı olarak ve davalının iş ve beşeri ilişkileri de göz önüne alınarak tarafların çıkarları değerlendirilerek hakkaniyete uygun denge kurulmak suretiyle izin verilmesi gerekirken bu konuda araştırma yapılmadan yazılı şekilde eksik araştırmayla karar verilmesi doğru değildir.”
