Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, konut piyasasında kartlar yeniden dağıtılıyor. Ekim 2025 döneminde ülke genelinde gerçekleşen 164 bin 306 adet konut satışının sadece %14,32’si ipotekli (kredili) olarak gerçekleşti. Banka kredi faizlerinin yüksek seyri, genel tabloda ipotekli satışları baskılasa da il bazlı veriler, Anadolu’nun yatırım reflekslerindeki farklılıkları ortaya koyuyor.
Krediye En Uzak İller Doğu'dan Çıktı
Faizlerin caydırıcı etkisi, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde satışları durduramadı. Ancak bu bölgelerde vatandaş, banka kredisi yerine geleneksel finansman yöntemlerine yöneldi: Peşin para ve Altın.
Ekim ayında kredi kullanım oranının en düşük olduğu iller listesinde zirveyi %2,82 ile Hakkâri çekti. Hakkâri'yi %3,36 ile Bingöl ve %3,86 ile Şırnak takip etti.
Kredi Kullanımının En Düşük Olduğu İller:
-
Hakkâri: %2,82
-
Bingöl: %3,36
-
Şırnak: %3,86
-
Mardin: %4,96
-
Aksaray: %5,86
Sırrı "Yastık Altı"nda Saklı
Sektör temsilcilerine göre, Doğu illerindeki bu tablonun iki temel nedeni var. Birincisi, bölgedeki konut fiyatlarının batıya kıyasla daha erişilebilir seviyelerde olması, ikincisi ve daha önemlisi ise altın fiyatlarındaki yükseliş.
Bölgedeki yatırımcı, değerlenen altın birikimini (yastık altı tasarruflarını) bozarak konuta yöneliyor. Böylece yüksek faiz yükünün altına girmeden, öz sermaye ile mülk sahibi oluyor.
Batıda ve Megakentlerde "Kredi" Zorunluluğu
Konut fiyatlarının daha yüksek olduğu Batı ve Marmara illerinde ise tablo tam tersine dönüyor. Peşin alımın zorlaştığı bu bölgelerde, faizler yüksek olsa da vatandaş finansman desteğine ihtiyaç duyuyor.
Kredi kullanım oranında Bartın %32,00 ile şaşırtıcı bir zirve yaparken, onu Artvin ve Bilecik takip etti. Türkiye'nin en büyük pazarı İstanbul'da ise ipotekli satış oranı %17,38 ile Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. Başkent Ankara da %19,32'lik oranla kredili satışların canlı olduğu iller arasında yerini aldı.
Kredi Kullanımının En Yüksek Olduğu İller:
-
Bartın: %32,00
-
Artvin: %21,62
-
Bilecik: %21,31
-
Tekirdağ: %20,28
-
İstanbul: %17,38