50 Bin Dolara Vatandaşlık
Soruşturmada, hayali satışlar sayesinde 451 yabancı uyruklu kişiye 50 bin dolar karşılığında usulsüz vatandaşlık sağlandığı belirlendi. Aileleriyle birlikte toplamda bin 198 kişi, bu yöntemle Türk vatandaşlığı kazandı. Usulsüz işlemler nedeniyle devletin döviz kaybının 181 milyon 200 bin dolar olduğu tespit edildi.
Çetenin Mal Varlığına El Konuldu
Operasyon kapsamında suç örgütünün;
-
1.240 daire,
-
47 otomobil,
-
65 arsa
ile birlikte holding şirketler grubuna, beş farklı anonim şirkete ve banka hesaplarına el konuldu.
Muvazaalı Satış Nedir?
Konuya ilişkin Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada muvazaalı satışın “üçüncü kişileri aldatma amacıyla yapılan, gerçek durumu gizleyen ve tarafların hukuka aykırı bir anlaşmayla haksız kazanç sağlamayı hedeflediği satış türü” olduğunu belirtti.
Özelmacıklı, “Burada çetenin yaptığı satışlar, devletin yasal düzenlemelerini aldatma kastı taşıyor. Gayrimenkulün değerinin sahte raporlarla çok daha yüksek gösterilmesiyle vatandaşlık için gerekli şartlar kâğıt üzerinde tamamlanmış gibi gösterildi” dedi.
Sahte Raporlarla Değer Şişirildi
Sistemin işleyişinde en kritik noktanın ekspertiz raporları olduğunu ifade eden Özelmacıklı, şu örneği verdi:
“Gerçekte 100 bin dolar olan bir gayrimenkul için anlaşmalı değerleme şirketleri 250 bin dolar rapor düzenledi. Yasal para transferleri yapılıyor gibi gösterildi ama bedeller satıcıya iade edildi. Böylece 250 bin dolarlık yatırım şartı bypass edilerek 50-100 bin dolara vatandaşlık hakkı elde edildi.”
Bu işlemlerin yalnızca konutlarda değil, arsa ve arazilerde de yapıldığı, özellikle İstanbul’un Esenyurt ve Beylikdüzü, ayrıca Trabzon ve Sapanca gibi bölgelerde yoğunlaştığı belirtildi.
Yabancı Mülkiyeti 350 Bine Yaklaştı
Türkiye genelinde yabancı mülkiyetinin 350 bin seviyelerine yaklaştığını belirten Özelmacıklı, 2021–2022 yıllarında bu tür usulsüz işlemlerin en yoğun dönemlerden biri olduğunu söyledi.
Usulsüz Satışları Önlemek İçin Yeni Düzenlemeler
Yaşanan suistimallerin ardından devlet, değerleme raporlarının denetimini artırdı. 2024 yılında yapılan düzenleme ile vatandaşlık için gereken ekspertiz raporlarını hazırlama yetkisi, yalnızca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı GEDAŞ Gayrimenkul Değerleme A.Ş.’ye verildi. Ayrıca arsa ve arazi satışları vatandaşlık sisteminin dışında bırakıldı.
Vatandaşlık İçin Gayrimenkul Şartı
Mevcut uygulamaya göre, yabancıların istisnai yoldan Türk vatandaşlığı kazanabilmesi için:
-
En az 400 bin dolar değerinde gayrimenkul satın alınması,
-
Satın alınan taşınmazın 3 yıl boyunca satılmaması taahhüdü verilmesi gerekiyor.
Birden fazla taşınmaz alınarak toplamda 400 bin dolar şartı sağlanabiliyor. İşlemler, Web Tapu sistemi, döviz alım belgesi ve taşınmaz yatırım tespit belgesi ile sıkı denetim altında yürütülüyor.