EMLAK SÖZLÜĞÜ

Tapuda Cins Değişikliği Nedir, Ne Zaman Gerekir?

Tapuda “arsa” olarak kayıtlı bir taşınmazın üzerine bina yapıldığında, bu değişiklik sadece fiilen değil, resmî kayıtlarda da güncellenmelidir. İşte bu işleme “cins değişikliği” denir.

1. Cins Değişikliği Nedir?

  • Cins değişikliği, taşınmazın niteliğinde (örneğin arsa → bina) meydana gelen değişikliğin tapu kayıtlarına işlenmesidir.
  • Bu işlemle birlikte taşınmazın tapuda “arsa” olan vasfı, “konut”, “iş yeri” veya “bina” olarak değiştirilir.
  • Değişiklik, taşınmazın hukuki statüsünü ve üzerinde yapılabilecek işlemleri doğrudan etkiler.

2. Ne Zaman Gerekir?

  • Yapı ruhsatı alındıktan sonra inşaat tamamlanmışsa, yapı kullanma izin belgesi (iskan) alınır.
  • İskan belgesi ile birlikte tapu müdürlüğüne başvuru yapılarak cins değişikliği talep edilir.
  • Özellikle yeni inşa edilen yapılarda ve projelerde bu işlem zorunludur.
  • Konut kredisi kullanımı, ipotek işlemleri veya kat mülkiyeti tesisi için bu değişiklik çoğu zaman şarttır.

3. Hangi Belgeler Gerekir?

  • Yapı kullanma izin belgesi (iskan)
  • Belediyeden alınan imar durumu belgesi
  • Kadastro ve tapu plan örnekleri
  • Mimari proje (bazı durumlarda)

4. Neden Önemlidir?

Cins değişikliği yapılmamış bir taşınmaz, hâlâ “arsa” görünür ve bu durum:

  • Kat mülkiyeti kurulmasını engeller

  • Tapuda satış veya ipotek gibi işlemlerde sorun çıkarır

  • Resmî işlemlerde risk oluşturabilir

Eksik cins kaydı olan taşınmazlarda alım-satım işlemleri daha zor ve risklidir.

Cins değişikliği, sadece teknik bir işlem değil, gayrimenkulün hukuki ve ekonomik değerini doğrudan etkileyen önemli bir adımdır. Özellikle yeni yapılarda bu sürecin eksiksiz tamamlanması gerekir.