Akçam, konutun yatırımcı gözünde Türk lirasındaki değer kaybına karşı güvenli liman olarak görüldüğünü, bunun da kira fiyatlarını kontrolden çıkardığını belirtti. “İstanbul’da 2020 yılında 600 dolar civarında kiralanan üç odalı daireler, bugün 1700 doları aştı. Bu artış, yalnızca arz-talep dengesiyle açıklanamaz” dedi.
“Zincirleme Fiyat Sarmalı ve Psikolojik Dalga”
Kira fiyatlarının bölgesel beklentiler doğrultusunda şekillendiğini kaydeden Akçam, “Bir bölgede ev 20 bin TL’ye kiralandığında, hemen yan sokaktaki mülk sahibi de benzer rakamlar istemeye başlıyor. Bu zincirleme fiyat sarmalı, piyasada psikolojik bir dalga etkisi yaratıyor” diye konuştu.
“Boş Konutlar Artıyor, Fiyatlar Düşmüyor”
Barınmanın ihtiyaç değil, kazanç aracı olarak görülmeye başlandığını ifade eden Akçam, boş konutların artmasına rağmen fiyatlarda düşüş yaşanmadığını belirtti. “Fiyatlar ihtiyaçla değil, fırsat anlayışıyla belirleniyor. Bu da orta gelirli vatandaşları şehir merkezlerinden dışlayarak sosyoekonomik ayrışmayı körüklüyor” dedi.
Çözüm Çağrısı: “Kapsamlı Müdahale Şart”
ATEM Başkanı Akçam, kira artışlarının sadece TÜFE’ye endekslenerek çözülemeyeceğini belirterek, çok boyutlu ve yapısal çözümler gerektiğini dile getirdi. Öne çıkan çözüm önerileri şu şekilde:
- Sosyal Konut Seferberliği: TOKİ’nin yalnızca mülkiyet odaklı değil, uzun vadeli kiralama modelleriyle de devreye girmesi gerektiğini belirten Akçam, sosyal konut üretiminin hızla artırılması gerektiğini vurguladı.
- Boş Konut Vergisi: Spekülatif amaçlarla boş bırakılan konutlara kademeli vergi getirilerek yapay arz daralmasının önüne geçilmesi önerildi.
- Objektif Kira Denetimi: TÜFE’ye endeksli kira artışının yetersiz kaldığını belirten Akçam, konutun konumu, metrekaresi ve yaşı gibi kriterlere dayalı bir kira denetim sistemi kurulması gerektiğini ifade etti.
- Kısa Süreli Kiralamalara Düzenleme: Airbnb gibi platformlarla yaygınlaşan kısa süreli kiralamaların kayıt dışı turistik işletmelere dönüştüğüne dikkat çeken Akçam, bu tür faaliyetlerin ruhsata bağlanarak belediyelerce denetlenmesi gerektiğini söyledi.
“Barınma Hakkı Temel Bir Haktır”
Tüm bu önerilerin temelinde barınma hakkının yattığını vurgulayan Akçam, “Barınma hakkı, piyasa koşullarına ve spekülatif fiyatlamaya bırakılmayacak kadar temel bir haktır. Devlet, bu alanda aktif rol almalı ve kapsamlı çözümler üretmelidir” diyerek kamu otoritesine çağrıda bulundu.
