Kira sözleşmesinde depozitonun iadesine ilişkin hukuki düzenlemeler, Türk Borçlar Kanunun kiracının güvence vermesi başlığı altında hüküm altına alınmıştır.
Depozito, konut ve çatılı işyerlerinin kiralanması sırasında kiralananda meydana gelebilecek muhtemel hasarlar veya ortaya çıkabilecek herhangi bir masraf ihtimaline karşın mülk sahibini güvence altına alma amacı taşımaktadır. Depozitonun iade edilmesi için en önemli detay, depozitonun kira kontratında belirtilmiş olmasıdır.
Ayrıca depozito kiralayana ödenirken mümkün oldukça meblağı elden vermek yerine banka transferi veya benzeri yollarla belge niteliği taşıyabilecek şekilde vermeye özen gösterilmelidir.
Ne Kadar Depzotio Ödenir?
Mülk sahibi, teminat bedeli (depozito) konusunda Borçlar Kanunu çerçevesinde belirlenmiş sınırlara sahiptir.
Buna göre mülk sahibi, en fazla 3 aylık kira bedelini depozito olarak isteyebilir.
Depozito Döviz ile Ödenir mi?
Her ne kadar kira sözleşmelerinde kararlaştırılan kira bedeli TL olması yaygın ise de depozitonun döviz cinsinden verilmesi uzun vadede ülkenin ekonomik şartlarından etkilenmeyecek olup kiracıyı koruyacaktır.
Teslim Tutanağı Önemli
Bir başka güvenceye alma yöntemi de kiracının kiralanandan çıkarken bir teslim tutanağı düzenlemesi ve bu tutanağı mülk sahibine imzalatmasıdır. Bu şekilde kiracı, kiralananı teslim ettiğine ilişkin ispat niteliğine sahip bir belgeye sahip olacaktır.
Mülk Sahibi Depozitoyu Ödemezse
Mülk sahibi, ortada olağanüstü bir durum veya hasar olmamasına rağmen depozito bedelini geri vermediyse kiracı öncelikle usulü şartları sağlayan bir ihtarname çekmelidir.
Bunun işe yaramaması halinde kiracı dava veya direkt icra takibi yoluna gitmelidir.
Dava yolunda, mülk sahibi maddi bir zararın varlığını ispatlamakla yahut depozitonun iadesinin gerekli olmadığını, kiracının haksız olduğunu ispatlamakla yükümlü olacaktır.
Depozitonun İade Şartları
Kira sözleşmesinde depozitonun iade şartlarından ilki, kira sözleşmesinin usule uygun şekilde sona erdirilmiş olmasıdır.
Usulüne uygun şekilde son bulan kira sözleşmesinin ardından mülk sahibi ve kiracı tarafından, kiralananda herhangi bir hasar olup olmadığına bakılarak anahtar malike teslim edilir.
Bu işlem üzerine bir teslim tutanağı düzenlenir ve bu tutanak her iki tarafça imzalanır.
Yapılan inceleme sonucunda kiralananda bir hasar, zarar, kiralanana ilişkin borç niteliği taşıyan bir ödeme mevcut ise bunlar tutanakta belirtilir.
Ancak kiralananda herhangi bir problem olmaması durumunda kira sözleşmesi yapıldığı sırada verilen depozito kiracıya geri verilmelidir.
Eğer kiracı depozitoyu bankaya ödemiş ise bankanın bu bedeli kendisine geri verebilmesi için iki tarafın rızasının varlığı, icra takibinin kesinlik kazanması veya kesinleşmiş bir mahkeme kararı gerekir.
Kira sözleşmesinin sona ermesi üzerinden üç ay içinde kiracıya karşı kira akdiyle alakalı bir dava açılmış ya da icra veya iflas takibi yapılmışsa ancak bu durum bankaya iletilmemiş ise kiracının talep etmesi üzerine banka depozito bedelini kiracıya geri öder.
Depozito Hangi Durumlarda Geri Verilmez?
Kiracının eve ya da demirbaşlara zarar vermiş olması
Kiracının kira borcu bulunması
Kiracının ödemekle yükümlü olduğu fatura ya da apartman giderlerini karşılamamış olması
Depozito Ne Zaman İade Edilir?
Kira sözleşmelerinde depozitonun iadesi, kira sözleşmesinin sona ermesinden itibaren başlamaktadır.
Kira sözleşmesinin bir şekilde sona ermesi üzerine gerekli incelemeler yapıldıktan sonra bir problem olmaması halinde depozito bedeli banka yoluyla ödenmiş ise bankaya yazılı başvuru ile üç ay içinde geri alınabilir.
Depozitonun elden verilmesi halinde ise kiralananda herhangi bir zarar tespit edilmemişse bedel derhal kiracıya geri ödenmelidir.
Haklı neden olmaksızın geri ödenmeyen güvence bedelleri için kiracı icra takibine veya dava yoluna başvurmalıdır.
Depozitoya Faiz İşler mi?
Elden veya bankaya TL olarak yatırılan depozitonun iadesinde faiz işlemesi söz konusu değildir.
Depozitonun mülk sahibine verildiği günden itibaren faiz işlemez.
Eğer depozitonun iadesi şartları oluşmuşsa ve depozito iade edilmemişse, iade edilmesi gereken günden itibaren geçmiş gün faizi işler.
Kaynak: MIHCI Hukuk
