Yönetmelik, özellikle bina girişlerinde engellilere yönelik rampaların eğim oranlarını, küpeşte yüksekliklerini ve kaplama malzemelerinin özelliklerini ayrıntılı biçimde tanımlıyor.
Yönetmeliğe göre rampalarda uygulanması gereken en fazla eğimler şöyle:
-
15 cm ve daha az yükseklik: 1:12 (%8)
-
16–50 cm arası yükseklik: 1:14 (%7)
-
51–100 cm arası yükseklik: 1:16 (%6)
-
100 cm üzeri yükseklik: 1:20 (%5)
Ayrıca rampalarda, 0.90 metre yükseklikte birinci düzey ve 0.70 metre yükseklikte ikinci düzey olmak üzere iki kademeli küpeşte bulunması zorunlu.
Mevzuata Uymayan İmalatın Bedelini Kim Öder?
Uygulamada sıkça rastlanan sorunlardan biri, engelli rampalarının yönetmelik şartlarını karşılamadan yapılması. Uzmanlara göre, rampalar TS 9111’e uygun inşa edilmediğinde —örneğin eğimi fazla olduğunda veya küpeşte ölçüleri yanlış olduğunda— bu imalatın yeniden yapılması gerekir.
Bu durumda, hatalı imalatın maddi sorumluluğu hem inşaatı yapan yükleniciye, hem de gözetim görevini yerine getirmeyen site yöneticisine aittir. Çünkü yönetmeliğe uygun olmayan bir uygulama, kat maliklerini doğrudan zarara uğratır.
“Dört Çekerli Araç Bile Çıkamaz” Rampalar
Bazı uzmanlar, sahada yaptıkları incelemelerde yönetmeliğe tamamen aykırı uygulamalarla karşılaştıklarını belirtiyor. “Keşfe gittiğimiz binalarda öyle rampalar görüyoruz ki, bırakın tekerlekli sandalyeyi, dört çekerli araç bile çıkamaz. Ancak yine de ‘biz yaptık’ denilerek teslim ediliyor.”
Uzmanlara göre, bu durum sadece estetik bir hata değil, aynı zamanda erişilebilirlik hakkının ihlali anlamına geliyor. Her bina, engellilerin güvenli biçimde erişimini sağlamakla yükümlü.
Yönetmelik Maddesi Sadece Kâğıt Üzerinde Kalmamalı
Engelli bireylerin yaşam alanlarına eşit erişimi, bir lütuf değil, yasal bir zorunluluk. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği Madde 30 açık: Rampadan döşemeye kadar her detay, TS 9111 standardına uygun olmalı. Aksi durumda, sorumluluk hem uygulayıcıda hem denetimde.