İşte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kentsel dönüşüm için sunduğu destekler:
“Yarısı Bizden” Kampanyası
İstanbul için en avantajlı destek modeli. Kampanya kapsamında:
875 bin TL hibe
875 bin TL kredi
125 bin TL taşınma desteği
Toplamda bir konut için 1 milyon 875 bin TL finansman desteği sağlanıyor. İşyeri için ise 437 bin 500 TL hibe ve aynı tutarda kredi veriliyor.
125 bin TL taşınma desteği, ev sahibi oturuyorsa ev sahibine, kiracı varsa kiracıya veriliyor.
Kredi geri ödemeleri yapı ruhsatı alındıktan 2 yıl sonra başlıyor ve 10 yıla yayılarak ödeniyor. İlk yıl faiz uygulanmazken, sonraki yıllar TÜFE’nin yarısı oranında güncelleme yapılıyor.
Kamu Eliyle Dönüşüm
Site veya toplu yapı projelerinde vatandaş müteahhit aramakla uğraşmıyor. TOKİ veya Emlak Konut projeyi üstleniyor.
Bu modelde de 875 bin TL hibe desteği sağlanıyor.
Geri kalan maliyet uzun vadeli taksitlerle ödeniyor.
Devlet güvencesiyle hem inşaat kalitesi artıyor hem de teslim süreci güvence altına alınıyor.
Dar Gelirliye Oturma Hakkı
Geliri düşük vatandaşlardan ödeme talep edilmiyor. Bunun yerine ömür boyu oturma hakkı veriliyor.
Tapuda evin değeri oranında hisse sahipliği oluyor.
Zaman içinde maddi durumu düzelen vatandaş evin kalan hisselerini satın alabiliyor.
Eşlerin vefatı halinde hak mirasçılara geçiyor.
Kira Yardımı
Kampanya dışında evi dönüşüme girenlere aylık kira desteği veriliyor:
İstanbul: 8.000 TL
Ankara, İzmir, Bursa, Antalya: 6.500 TL
Diğer büyükşehirler: 5.500 TL
Kalan iller: 4.500 TL
Kiracılara 2 aylık kira yardımı, sınırlı ayni hak sahiplerine ise 5 aylık kira yardımı tek seferde ödeniyor. Kira desteği riskli yapılarda 18 ay, rezerv alanlarda 48 ay boyunca devam ediyor.
Ancak “Yarısı Bizden” kampanyasında 125 bin TL taşınma desteği alan vatandaş kira desteğinden yararlanamıyor.
Faiz Destekli Kredi
Bakanlık ayrıca uygun faizli kredi desteği de veriyor:
Konut yapım/edinme: 1 milyon 250 bin TL
İşyeri yapım: 800 bin TL
İşyeri edinme: 350 bin TL
Güçlendirme: 320 bin TL
Konut kredilerinde 10 yıl, işyerinde 7 yıl vade uygulanıyor. Kamu faiz desteği sayesinde oranlar düşüyor. Ancak kredi miktarlarının düşük kalması ve bankaların isteksizliği dönüşüm sürecinde sorun olarak öne çıkıyor.
Vergi Avantajları
Dönüşüm kapsamında yapılan binalarda KDV %1 uygulanıyor.
İnşaatlar vergi ve harçlardan muaf tutuluyor.
Deprem riski her geçen gün kendini hatırlatırken, devletin sağladığı bu destekler vatandaşlar için önemli bir fırsat. Ancak uzmanlara göre sürecin hızlanması için daha düşük faizli krediler ve daha yüksek finansman imkânları gerekiyor.
