İntifa hakkı, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 794. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre intifa hakkı, taşınır ve taşınmaz mallar, haklar veya bir mal varlığı üzerinde kurulabilir.
İntifa hakkı sahibi, malın kullanma ve faydalanma yetkisine sahip olurken, malın mülkiyeti intifa hakkını kuran kişiye ait olmaya devam eder.
Örnek: Bir kişi, sahip olduğu bir evi kızı Fatma'ya intifa hakkı kurarak verebilir. Bu durumda Fatma, evi kullanabilir, kira alabilir ve evin tüm faydalarından yararlanabilir. Fakat evin mülkiyeti hala babasına ait olacaktır.
İntifa hakkı, gerçek kişilere ve tüzel kişilere verilebilir. İntifa hakkı kurmak için ahliyetli olmak gerekir. Yani, intifa hakkı kuracak ve intifa hakkı alacak kişilerin akıl ehliyetine sahip olması gerekir.
İntifa Hakkı Nasıl Kurulur?
İntifa hakkı, tescil yoluyla kurulur. Taşınır mallarda intifa hakkı zilyetliğin devri ile, alacaklarda alacağın devri ile, taşınmazlarda ise tapu kütüğüne tescil ile kurulur.
Tescil için gerekli belgeler
İntifa hakkı sözleşmesi
Tarafların kimlik belgeleri
Taşınmaz için tapu senedi (tapu kütüğüne tescil işlemi için)
İntifa hakkı sahibinin bazı sınırlamaları bulunur. Bu sınırlamalar şunlardır:
İntifa hakkı sahibi, malın özüne zarar veremez.
İntifa hakkı sahibi, malın kullanma ve faydalanma yetkisini başkasına devredemez.
İntifa hakkı sahibi, malın mülkiyet hakkını kazanamaz.
İntifa Hakkı Nasıl Sona Erer?
İntifa hakkı, farklı sebeplerle sona erebilir. Bu sebepler şunlardır:
İntifa hakkı sahibinin ölümü
İntifa hakkı sahibinin ehliyetsiz hale gelmesi
Malın yok olması
Malın mülkiyet hakkının intifa hakkı sahibine geçmesi
İntifa hakkının miras yoluyla intikal etmesi
İntifa hakkının sözleşmeyle sona erdirilmesi
İntifa hakkı ile mülkiyet hakkı arasındaki fark nedir?
Mülkiyet hakkı, bir malın tüm haklarını (kullanma, faydalanma, tasarruf) kapsar. İntifa hakkı ise bir malın sadece kullanma ve faydalanma haklarını kapsar.
İntifa Hakkının Kullanılmasının Devredilebilirliği
İntifa hakkı devredilemezken, kullanımının devredilebilirliği mümkündür. Bu, intifa hakkı sahibi, malın kullanma ve faydalanma yetkisini başkasına devredebilir demektir.
Ancak, bu durum için bazı şartlar vardır:
Sözleşmede aksi bir hüküm bulunmamalıdır.
Durum ve koşullardan hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmamalıdır.
İntifa Hakkının Miras Yoluyla Geçmesi
İntifa hakkı miras yoluyla geçebilir. İntifa hakkı sahibi öldüğünde, intifa hakkı mirasçılarına geçer. Mirasçılar, intifa hakkını kendi aralarında paylaşabilirler veya bir mirasçıya devredebilirler.
İntifa Hakkının Sözleşmeyle Sona Erdirilmesi
İntifa hakkı, sözleşmeyle sona erdirilebilir. İntifa hakkı sahibi ve malik, intifa hakkının sona ermesi konusunda anlaşabilirler. Bu anlaşma yazılı olarak yapılmalıdır.
Örnek: Bir kişi, sahip olduğu bir evi kızı Fatma'ya intifa hakkı kurarak verebilir. Birkaç yıl sonra, malik ve Fatma, intifa hakkının sona ermesi konusunda anlaşabilirler. Bu anlaşma yazılı olarak yapılmalıdır.
