Mülk sahipleri ile kiracılar arasında anlaşmazlıklar gündemden düşmüyor. Bu anlaşmazlıkların mahkemelerde oluşturduğu dava yükünü azaltmak için arabuluculuk şartı getirilmişti.
Kira tespit, tahliye, uyarlama, kontrat kaynaklı sorunlar, taşınmaz paylaşımı, kat mülkiyetinden kaynaklı uyuşmazlıklar gibi davalar için dün itibarıyla arabuluculuk dönemi başladı.
Artık kira sözleşmesinden kaynaklı anlaşmazlıklar için taraflar ilk olarak mahkemenin değil, arabulucuların kapısını çalacak. Ev sahibi ya da kiracılar arabulucuya gitmeden dava açamayacak.
RIZAYA BAĞLI İŞLEM
Katıldığı bir televizyon programında sürecin nasıl işleyeceğini Adalet Bakanı Yılmaz Tunç anlattı.
Bakan Tunç, kira artışlarında üst sınır olarak uygulanan ve 2 Temmuz 2024’e kadar devam edecek olan yüzde 25 sınırının arabulucuda konuşulabileceğini, iki tarafın anlaşması halinde bu sınırın aşılabileceğini söyledi.
Tunç, “İki taraf istedikten sonra yüzde 25 sınırı aşılabilir. Neticede bu iki tarafın rızasına bağlı olan bir şey. Ev sahibi kiracısına yüzde 25’in üzerinde bir kira artışını dikte edemez. Dolayısıyla kiracıyla kiralayan anlaşırsa o ayrı konu” dedi.
EN FAZLA BİR AY İÇİNDE ÇÖZÜLECEK
‘Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi’ denilen arabuluculuk müessesine zorunlu dava şartı olarak kira davalarının da katıldığını, kat mülkiyetinden, komşuluk hukukundan doğan davalar ve ortaklığın giderilmesi davalarının zorunlu arabuluculuk kapsamında olacağını anlatan Tunç, arabulucuların bir ay içerisinde iki tarafı uzlaştırdığında konunun mahkemeye intikal etmeden çözüleceğini, anlaşma sağlanamadığında ise yargı yolunun açık olduğunu bildirdi.
NASIL BAŞVURULUR?
Başvuru için vekili (avukat) marifetiyle UYAP üzerinden de başvuru yapılabileceği gibi vekil olmadan müracaatını yapmak isteyen vatandaş, adliyelerin arabuluculuk merkezlerine giderek elindeki belgelerle birlikte (kira sözleşmesi, taahhütname vb.) başvuru yapabilir.
Ortalama 1 hafta içinde arabulucu ataması yapılacak.
Arabulucu taraflarla iletişim kuracak, arabulucunun atandığına dair bilgilendirme mesajı tarafların sisteme kayıtlı telefonlarına kısa mesajla bildirilecek.
Arabuluculuk sürecine davet mektubu müracaat eden tarafa ve diğer tarafa gönderilecek.
İLK GÜN YOĞUNLUĞU
Çağlayan’daki İstanbul Adalet Sarayı’nda bulunan arabuluculuk bürosunda ilk gün sabah saatlerinde yoğunluk gözlemlendi.
Sabah saat 09.00’da açılan büroya 2 saat içerisinde yapılan başvuruların yüzde 75’inin kiracı-ev sahibi anlaşmazlıklarından oluştuğu öğrenildi. Genel olarak başvuruda bulunan taraflar ev sahiplerinden oluşuyor.
Ev sahipleri çoğunlukla tahliye konusunda kiracıları ile anlaşamadıklarını belirtiyor. Dazvanın en az 2 yıl sürdüğünü belirten ev sahipleri arabuluculuk sisteminin 1 ay gibi kısa sürede sonuçlanmasının olumlu olduğunu söylüyor.
4 HAFTADA SONUÇLANACAK
Konuyla ilgili bilgi veren Avukat Arabulucu Umut Metin, “Kira sorunlarında davadan önce mutlaka arabulucuya başvurulması gerekecek. Eğer arabulucuya başvurmadan gidilen dava olursa o dava reddedilecektir. Bu yüzden arabulucuya öncelikle gidilmesi gerekiyor. Arabulucuyla anlaşma sağlanma aşaması en fazla 4 haftadır.
Bu süre içerisinde anlaşmakta mümkün olduğu için bu 4 haftalık süreçten daha kısa bir sürede de anlaşılabilir. Artık davaya gitmeden önce kira, komşuluk ve kat mülkiyeti sorunlarının tamamında arabulucuya gidilecek” dedi.
ARABULUCU KARAR VEREBILİR
“Arabuluculuk hakkaniyet içerisinde ilerleyen bir sistemdir” diyen Metin, “Her iki tarafın da eşit şartlarda söz hakkı aldığı ve aynı fiziki ortamlarda olduğu bir yerdir. Taraflar eşit davranılmadığını hissettiği zaman görüşmeyi sonlandırmak isteyebilir. Arabulucunun buradaki görevlerinden bir tanesi tarafların birbirine baskıcı bir tavır takınmasını engelleyip en orta yolun bulunmasını sağlamak.
Taraflar isterlerse görüşmeye avukatları ile katılabilir veya görüşme talep edebilirler ve toplantıyı erteleyebilirler. Arabuluculuk toplantısında verimli bir aşamaya gelindiyse iki taraf da arabulucunun karar vermesini isteyebilir. Bu noktada da tarafların kabulüyle beraber arabulucular karar verici konumuna gelir” diye konuştu.
YÜZDE 60’LARA VARAN BAŞARI
Türkiye’de yargılama süresinin 3 ila 5 yıl arasında değiştiğinin altını çizen Metin, “Halbuki arabuluculuktaki anlaşma süresi en fazla 4 haftadır. Bu ikisi arasında kıyaslanamayacak derecede bir zaman farkı vardır fakat sonuçta ikisinde de eşit dereceye sahip belgeler alınır. Arabuluculuğa başvurulan sorunların en az yarısında sonuca varılıyor. Kira sorunlarında da bu oranın yüzde 60’lara varan bir sonuç vereceğini düşünüyorum. İnsanlar arabuluculara başvurmaktan çekinmesin” diye ekledi.
