Aileler Küçülüyor: Ortalama Hane Halkı 3,11 Kişiye Geriledi
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de ortalama hane halkı büyüklüğü 2008 yılında 4 kişiydi. Ancak zamanla yaşanan sosyal ve demografik değişimlerle birlikte bu sayı azalmaya devam etti ve 2024 yılında 3,11 kişiye kadar düştü. Bu değişim, daha küçük ve bireyselleşmiş yaşam tercihlerinin yaygınlaştığını gösteriyor.
En Büyük ve En Küçük Haneler Hangi İllerde?
2024 verilerine göre, ortalama hane halkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il 4,85 kişiyle Şırnak oldu. Şırnak’ı, 4,63 kişiyle Şanlıurfa ve 4,5 kişiyle Batman izledi. Öte yandan, en küçük haneler 2,53 kişiyle Giresun ve Çanakkale’de görüldü. Bu iki ili ise Tunceli (2,55) ve Eskişehir (2,59) takip etti.
Tek Kişilik Hanelerde Dikkat Çeken Artış
2016 yılında yüzde 14,9 olan tek kişilik hane oranı, 2024’te yüzde 20’ye yükseldi. Bu artış, yalnız yaşayan bireylerin sayısında belirgin bir artış olduğunu ortaya koyuyor ve kentleşme ile bireysel yaşam tercihlerinin etkisini gözler önüne seriyor.
Çekirdek Ailelerin Oranı Düşüşte
Tek çekirdek ailelerden oluşan hane halklarının oranı da azalma eğiliminde. 2016’da yüzde 66,4 olan bu oran, 2024’te yüzde 63,5’e geriledi. Geniş ailelerin oranı da aynı dönemde yüzde 16,3’ten yüzde 13,3’e düştü. Buna karşılık, çekirdek aile içermeyen birden fazla kişiden oluşan hanelerin oranı ise yüzde 2,4’ten yüzde 3,2’ye yükseldi. Bu durum, geleneksel aile yapısının yavaş yavaş dönüşmekte olduğunu gösteriyor.
Konut Sahipliği Oranı Yüzde 56,1
TÜİK’in Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına göre, Türkiye’de 2024 yılında bireylerin yüzde 56,1’i oturduğu konutun sahibi. Buna karşılık yüzde 28’i kiracı olarak yaşarken, yüzde 0,9’u lojmanda, yüzde 15’i ise kira ödemeden bir konutta ikamet ediyor.
Konutlarda Fiziksel Sorunlar Devam Ediyor
2024 verileri, konutların fiziksel koşullarına dair sorunların hâlâ yaygın olduğunu gösteriyor. Bireylerin yüzde 30,2’si izolasyon eksikliği nedeniyle ısınma sorunu yaşadığını belirtirken, yüzde 31,3’ü ise sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi gibi yapısal problemlerden şikâyetçi. Ayrıca yüzde 21,7’lik bir kesim, yaşadıkları çevrede trafik, sanayi veya diğer nedenlerle hava ve çevre kirliliğine maruz kaldıklarını ifade ediyor.