İngiltere merkezli emlak danışmanlık firması Knight Frank, 2023’ün ilk çeyreğine dair Global Konut Fiyat Endeksi’ni yayımladı.
Küresel konut fiyatları, 2023’ün ilk çeyreğinde 2015’ten bu yıla kadar en yavaş yükselişini yaşadı.
Buna karşılık Türkiye, aynı dönemde en yüksek artışın yaşandığı ülke oldu. Artışın yaşandığı merkez sıralamasında ilk üçe sırasıyla Ankara, İzmir ve İstanbul girdi.
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası (İZEKO) Başkanı Mesut Güleroğlu, emlaktaki fiyat artışını ve Türkiye’deki emlak piyasasını Aydınlık’a değerlendirdi.
Türkiye’de fiyat artışının yüksek olmasının alım gücünü düşürdüğünü ifade etti.
‘EMLAK VATANDAŞIN GÜVENCESİ’
Knight Frank firmasının Global Konut Fiyat Endeksi’ni değerlendiren Güleroğlu, Türkiye ile Avrupa arasında konuta bakış açısının farklı olduğunu şu sözlerle anlattı:
“Dünya sıralamasına baktığımızda gözümüze üç şehir çarpıyor. Ankara, İzmir ve İstanbul. Türkiye, konut fiyatlarının artmasında zirveyi gördü diyebiliriz. Çünkü bizim insanımız gayrimenkule yatırım yapmayı tercih ediyor.
Avrupa'da şöyle bir durum var insanlar orada konut almıyor. Türkiye’de ise insanlar güvence olması için konut almayı tercih ediyor.
Bir de malum son dönemde pandemi ve yeni inşaat maliyetlerini üstüne koyacak olursak rakamlar oldukça arttı. Gayrimenkul pandemiden bu yana çok fazla hareket etti.”
KONUT SATIŞI DURDU
Fiyat artışının yükselmesiyle emlak satışının da neredeyse durduğunu söyleyen Güleroğlu konut kredilerine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Fiyat artışı çok yükseldi. Aynı zamanda emlak satışı da eskisi gibi değil. Neredeyse durdu diyebiliriz.
Nedeni de konut kredisi faiz oranlarının yüksek kalması. Ayrıca konut kredisine verilen rakamlar da 500 bin lira ile 1 milyon lira arasında diyor. Bu rakamlar şu an İzmir’de yeterli olabilir mi? Asla olamaz.
İnsanlar kredi kullanarak ev almak zorunda kalmasa konut kredi faiz oranları düşecektir.
Bu faiz konut fiyatları yüzde 35, yüzde 40 daha yukarıya taşınacaktır. Nasıl doların üzerinde bir baskı kurmuşsa burada da konutun üzerine bu baskıyı faizlerle tutuyorlar.”
‘TÜRKİYE’DE BOŞ EV KALMADI’
Güleroğlu, Aydınlık’a kiraların yüksek olmasının altında yatan sebebi de şöyle anlattı:
“Gayrimenkul satışı artık hayal oldu ancak kiralar da dudak uçuklatıyor. Bunun en önemli sebebi de evin olmaması. En büyük sıkıntımız ev bulamamak. Cumhurbaşkanımız boş evlerden yüksek vergi alınacağına dair açıklama yapmıştı. Sanırım bu açıklama havada kaldı. Oysa bu mesele acilen yasalaşmalı.
Ancak bu da kesin çözüm değil. Bir apartmanda beş daire varsa beşi de boş değil. Çünkü Türkiye’de boş ev kalmadı. Bu sebeple yeni binalara ihtiyaç var bunu da devletin görmesi lazım. Şu anda ev bulunamadığı için bir göz odalara bile bir dünya rakam istiyorlar.”
‘MÜTEAHHİT EV YAPMAZ VATANDAŞ EV ALMAZ’
Yeni bir bina yapmanın zorluklarını anlatan Güleroğlu, hükümetin bina yapımına daha fazla müdahale etmesi gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu:
“Yeni bir bina yapmak da oldukça zorlu olmaya başladı. Başa dönüyoruz şimdi konutu üreten kişi satmak da zorluk çekiyor. Çünkü emlak satışı düştü. Dolar üzerinden demiri alacaksın, dolar üzerinden beton alacaksın, dolar üzerinden inşaatını yapacaksın. Ama Türk parasından satacaksın. Onu da alacak adam yok.
Çünkü her işi dolar üzerinden yaptığın için evin fiyatı haliyle artıyor. Krediyi yeterli miktarda vermezlerse, faizleri yüksek tutarlarsa vatandaş ev almaz, müteahhit ev yapmaz. Bina yapımında hükümetin daha etkin bir rol oynaması gerekir.”
ÖĞRENCİYE EV TUTMAK HAYAL OLDU
İZEKO Başkanı Güleroğlu, öğrencilerin önceki senelere göre daha çok zorluk çekeceğini vurgulayarak, “Okullar yakında açılıyor. Bu yüksek fiyatlar en fazla öğrenciyi etkileyecek. Devletin öğrenciye de bir çözüm bulması gerekiyor. Eğer yurt kapasiteleri arttırılmazsa gelen öğrenci ya apart tarzı bir yerde yaşayacak ya da ev yerine oda kiralayacak. Çünkü bir öğrenci için ev tutmak resmen hayal oldu.” dedi.
