Türkiye’de milyonlarca vatandaş, oturduğu binanın depreme karşı ne kadar güvenli olduğunu bilmek istiyor. Ancak bina sakinleri arasında "karot aldırma" konusunda yaşanan anlaşmazlıklar ve binanın riskli çıkması durumunda zorunlu yıkım/güçlendirme sürecine girilecek olması, tespiti imkansız hale getiriyor. Deprem Uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan ve Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, bu kördüğümü çözecek olan 'Yer Yapı Güvenlik Belgesi'nin detaylarını paylaştı.
Tapuya İşlenmiyor, Resmi Süreci Başlatmıyor
Vatandaşın en büyük çekincesi olan "tescil" konusuna açıklık getiren Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, bu belgenin binanın mevcut durumunu gösteren bir ön araştırma raporu olduğunu vurguladı.
Belgenin işlevini ve hukuki statüsünü değerlendiren Kiraz, şu ifadeleri kullandı:
"Yer Yapı Güvenlik Belgesi, binanızla ilgili bir mevcut durum analizidir. Üniversitelerin ilgili birimlerinden veya özel kuruluşlardan talep edilebilir. En önemli özelliği ise bu raporun hiçbir şekilde tapuya tescil edilmemesidir. Yani resmi bir riskli yapı süreci başlatmaz."
Hem Değeri Artırıyor Hem Güven Veriyor
Bu belge, sadece can güvenliği endişesini gidermekle kalmıyor, aynı zamanda gayrimenkulün piyasa değerini de etkiliyor. Uzmanlara göre;
Satıcılar için: Evini satmak isteyen mülk sahipleri, bu belgeyi sunarak alıcıya şeffaf bir güven ortamı sağlıyor.
Alıcılar için: Yatırım yapacağı binanın durumunu önceden gören alıcıların içi rahatlıyor.
Değer Artışı: Deprem güvenliği belgelenmiş binalarda, diğer yapılara göre fiyat değerinin arttığı gözlemleniyor.
Kiracılar Başvuru Yapabilir mi?
Özellikle eski binalarda oturan kiracıların merak ettiği "Biz başvurabilir miyiz?" sorusunu da yanıtlayan Avukat Kiraz, mülkiyet hakkına dikkat çekti: "Kiracıların doğrudan bu belge için başvurma hakları yoktur; çünkü mülkiyet hakkı tapu sahibine aittir. Ancak kiracı, mal sahibi ile iletişime geçerek veya onu ikna ederek bu kapsamdaki bir raporun düzenlenmesini talep edebilir."
