Türkiye Gazetesi'nden Cevdet Fırat Aydoğmuş'un haberine göre, Kahramanmaraş’taki 7,7 ve 7,6’lık depremlerin yaraları sarılmaya çalışılırken, bir yandan da yıkımın bu kadar büyük olmasının sebepleri tartışılıyor.
Zemin problemi ve malzeme kalitesizliğinin yanı sıra ‘kötü işçilik’ de sayılan sebepler arasında. Bazı binalarda beton-çelik bağlantılarının düzgün yapılmamasından dolayı blok şeklinde çökmelerin yaşandığı belirtiliyor.
Türkiye’de uzun yıllar boyunca inşaat işçiliği, herhangi bir standart gözetilmeden yapılıyordu. 11 ili etkileyen depremlerde daha çok 20 yıldan eski binaların yıkıldığı görüldü.
Önceki birçok depremi de tecrübe eden hükümet, 2015’te inşaat işçiliğine mesleki standart getirerek bu sorunu çözmeye çalışmıştı. İnşaat işçiliği yapacaklara Mesleki Yeterlilik Belgesi alma şartı getirilmişti.
Edinilen bilgilere göre; Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından şu ana kadar ‘tehlikeli’ ve ‘çok tehlikeli iş’ kategorisindeki işlerde çalışan 2 milyondan fazla kişiye mesleki yeterlilik belgesi verildi.
Belge verilen kişilerin çoğunu da inşaat sektöründe çalışan işçiler oluşturuyor.
Sektör kaynakları da “İnşaat firmaları, mesleki yeterlilik belgesi olmayan işçileri çalıştıramıyor. Belgesi olmayan işçiyi çalıştıranlara, kaçak çalışan işçi başına para cezası kesiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
STANDARTLARA UYULMAMIŞ
Konuyla ilgili gazetemize konuşan Mimar Mahmut Karabacak, “Kahramanmaraş’taki depremlerde binaların neden yıkıldığı elbette daha sonra yapılacak inceleme ve araştırmaların ardından belli olacak.
Yıkım malzeme kalitesinden, işçilikten veya zeminden kaynaklanabilir. Öncelikle yapının proje aşamasından kullanılma aşamasına kadar olan süreçte denetimi oldukça önemli.
Kullanılan malzemenin standartlara uygun olması ve doğru şekilde uygulanması hayati önem taşıyor. Eskiden müteahhitler demir işçiliği, beton işçiliği gibi önemli alanlarda, istediği işçiyi inşaatlarında çalıştırabiliyordu.
İş bulamayanlar gidip inşaatta çalışabiliyordu. 2015’te inşaat işçiliğine mesleki yeterlilik şartı getirildi. Yapı denetimi şartı ve inşaat işçiliğine mesleki standart şartı getirilmeden önce yapılan binaların yıkılma ihtimali daha yüksek.
Bugüne baktığımızda, standartlara uyulduğu takdirde bir binanın bu derece hasar görmesi mümkün değil. Deprem anında, yeni binalarda hasar olabilir ancak bu seviyede yıkımlar olmaz” dedi.
