Türkiye konut piyasası, 2025’in en hareketli ayını Eylül’de yaşadı. 150 bin adet konutun el değiştirdiği ayda, satışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %7 arttı. Ancak EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, satışlardaki bu artışın stok büyümesiyle paralel ilerlediğini belirterek “Piyasa hareketli görünse de tablo diğer verilerle analiz edilerek dikkatle okunmalı” uyarısında bulundu.
“Sadece satış rakamına bakmak tabloyu eksik gösterir”
Eylül ayında görülen güçlü satış performansına rağmen konut arzında da belirgin bir artış yaşandığını belirten Yazıcı, şu değerlendirmede bulundu: “Yılın ilk ayında satışta bulunan konut sayısı 500 bin civarındaydı. Bugün bu rakam 620 bine ulaştı. Öte yandan konutun el değiştirme oranı bir önceki yıla göre yüzde 20 artarken, stoklar azalamadı aksine %20 oranında artış göstermişti. Bu tablo, piyasada mülkünü satmak isteyenlerin sayısının da arttığını; dolayısıyla arz yönlü bir baskının oluştuğunu gösteriyor.”
Konutun alıcısını bulma süresi uzadı
Yazıcı, konut piyasasındaki dengeleri anlamak için satış süresi göstergesinin de önemli olduğunu vurgulayarak, “Yılın başında bir gayrimenkul ortalama 54 gün içinde alıcısını bulurken, bugün bu süre 58-59 güne çıktı. Bu da piyasada bir miktar stok birikimi ve talep yavaşlaması sinyali veriyor. Satışların artışı tek başına canlılık göstergesi değildir; alım iştahı kadar bekleyen stokun ve satış süresinin de izlenmesi gerekir. Konutun ilk defa el değiştirmesine ait bir veri olan birinci el konut satışlarının ise oransal olarak hiç değişemediğini ve aylık satışların hep %30 u oranında seyrettiğini belirtti. Konut satışları arttıkça mutlak değer olarak içindeki birinci el satış miktarı artsa da bu oran hep %29-30 seviyelerinde seyrediyor, birinci el konuta erişim kolay değil “ dedi.
“Yılın son çeyreğinde temkinli bir yavaşlama bekleniyor”
Yazıcı, yılın son üç ayında konut piyasasında daha dengeli, ancak önceki aylara göre yavaşlayan bir seyir beklediklerini belirterek, “Eylül, yılın zirve noktası oldu. Ancak faiz oranları, maliyet baskıları ve mevsimsel etkilerle birlikte Ekim–Kasım döneminde satışların benzer seviyelerde kalmasını bekliyoruz .Aralık ayı satışları doğası gereği biraz daha yüksek olacaktır. Stoklardaki artış, piyasanın dengeye oturma sürecine girdiğinin bir göstergesi. Ancak satışlar düşündüğümüz şekilde devam ederse yılı son yılların en yüksek konut satışı rakamları ile -takribi 1,6 milyon ve üzeri - tamamlayacağımızı görüyoruz.
“Konut piyasası gerçek verilere dayalı okunmalı”
Konut satışlarındaki artış ilk bakışta pozitif bir tablo çiziyor. Ancak satış hızı, stok oranı ve arz-talep dengesi birlikte ele alındığında, piyasada daha temkinli bir döneme girildiğini söylemek mümkün. Analizleri sadece bir veriye bakarak yapmak yanıltıcı olabilir, farklı tabloları da harmanlayarak düşünmek ve yorumlamak daha doğru olur” şeklinde konuştu.