Uzmanlar, Türk Borçlar Kanunu'na (TBK) göre kiracının belirli bir tarihte konutu boşaltacağına dair yazılı bir taahhüt vermesinin yasal olduğunu belirtiyor. Ancak bu belgenin geçerli sayılabilmesi için hayati bir şart bulunuyor.
Kanuna göre (TBK Md. 352), tahliye taahhüdünün geçerli olabilmesi için "kiralananın teslim edilmesinden sonra" yani kiracı eve fiilen yerleştikten sonra verilmiş olması gerekiyor.
En Büyük Tuzak: Sözleşme Anında Alınan İmza
Uygulamada yaşanan en büyük sorunun, ev sahiplerinin bu kuralı ihlal etmesi olduğunu belirten uzmanlar, şu uyarılarda bulunuyor:
"En tehlikeli senaryo; kira sözleşmesinin imzalandığı gün, hatta henüz anahtar teslim edilmeden, kiracıdan 'tanzim tarihi' (düzenlenme tarihi) kısmı boş bırakılmış bir tahliye taahhütnamesi alınmasıdır. Kiracı o an evi tutabilmek için bu boş kâğıdı imzalamak zorunda kalıyor."
"Boş Taahhüt, Ev Sahibine Verilmiş Boş Çektir"
Uzmanlar, tarihi boş olan bir taahhüdün tehlikesini şöyle açıklıyor: "Kiracıdan tarihi boş olarak alınan bir taahhütname, ev sahibine verilmiş bir 'boş çek' gibidir. Ev sahibi, bu belgeye dilediği bir 'tanzim tarihi' (sözleşme tarihinden sonraki bir tarih) ve 'tahliye tarihi' atarak, hiçbir gerekçe göstermeksizin kiracıyı icra yoluyla tahliye edebilir."
Bu durumda kiracının, o imzayı sözleşme anında baskı altında attığını veya belgenin sonradan doldurulduğunu mahkemede ispatlaması neredeyse imkansız hale geliyor.
Kiracılar Kendini Nasıl Korumalı?
Peki, kiracılar bu tuzağa düşmemek için ne yapmalı? Hukukçular, kiracıların alması gereken önlemleri net bir şekilde sıralıyor:
Sözleşme Günü İmzalamayın: Kira sözleşmesiyle aynı gün veya öncesinde ASLA tahliye taahhütnamesi imzalamayın. Bu yasal olarak o belgeyi geçersiz kılar, ancak bunu ispatlamakla sizin uğraşmanız gerekir.
Boş Kâğıda İmza Atmayın: Sadece tahliye taahhüdü değil, hiçbir belgenin tarih ve detay kısımları boşken imza atmayın.
Zorunlu Kalırsanız Tarih Atın: Eğer ev sahibi sonradan bir taahhüt talep ederse, belgenin üzerine mutlaka o günün tarihini (tanzim tarihi) ve net bir tahliye tarihini yazın.
Kopyasını Alın: İmzaladığınız her belgenin (veya fotoğrafının) bir kopyasını mutlaka kendiniz için saklayın.
Uzmanlar, özellikle "aile konutu" olarak kullanılan evlerde, taahhüdün geçerliliği için diğer eşin de rızasının aranabileceğini, ancak bu durumun "tarih tuzağı" kadar yaygın bir koruma sağlamadığını belirterek, imzalanan belgelere dikkat edilmesi konusunda kiracıları uyarıyor.