Kira artışına yüzde 25 üst sınır uygulanmaya devam edecek. Normal şartlarda kira artış oranı Tüketici Fiyat Endeksi'ne göre belirleniyor. 12 aylık enflasyon yani TÜFE rakamı kadar zam yapılabiliyor. Yükselen enflasyon nedeniyle hükümet geçtiğimiz yıl Haziran'da artışa yüzde 25 tavan sınırı getirdi. Temmuz'da bitecek düzenlemenin ise uzatılması gündemde. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, canlı yayınında yaptığı açıklamada, bu yönde adım atacaklarını duyurdu. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 3 farklı alternatif hazırladıklarını söyledi. Peki kira zammında hangi formüller üzerinde duruluyor? İşte detaylar... Konuyla ilgili Milliyet'e açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: "Buradaki fahiş artışın en önemli pansumanlarından bir tanesi kiralık arzına yönelik konut üretmektir. Gerek İstanbul’da 200 bini yerinde, 100 bini rezerv alanda olmak üzere inşaatlar yapılacak. Konut üretimine yönelik çözümler oluşturmak önemlidir. İŞTE KİRADA FAHİŞ ARTIŞA KARŞI 3 FARKLI FORMÜL! Kentsel dönüşüm kapsamında verilen kira desteğinin son 1 yıl içerisinde yüzde 100’den daha fazla artırıldı. Cumhurbaşkanı bu rakamı 5.500 liraya çıkardı. Burada yapılacak olan uygulama kiracılara belki bir şikayet mekanizması geliştirilebilir. Hukuki açıdan mal sahiplerinin daha fazla kira almasından dolayı bir adli yaptırım şartı gelebilir. Üçüncü olarak da adli yaptırım dışında ayrı bir cezai müeyyide, adli para cezası şeklinde bir düzenleme söz konusu olabilir. 'YARISI BİZDEN' KAMPANYASI HAKKINDA Kentsel dönüşümde başvurular başladı. 200 bin konut yerinde, 100 bini de rezerv alanlarda yapılması şekliyle 300 bin konut yapılacak. 1.5 milyon bağımsız bölümün bulunduğunu göz önünde bulundurursak 5 yılda dönüşümün gerçekleşmesi öngörülüyor. 'KENTSEL DÖNÜŞÜM KAMPANYASINI OLUMLU BULUYORUZ’ Yapılan düzenlemenin kentsel dönüşüme olumlu etkiler oluşturacağını, devletin metrekaresi 15 bin TL üzerinden hesapladığı inşaat maliyetinin yüzde 50’sini karşılayacak olması özellikle binalarını kentsel dönüşüm kapsamında yenileyemeyen mal sahipleri açısından bir avantaj oluşturacaktır. Bu açıdan bunu olumlu buluyoruz. Kentsel dönüşümün sürdürülebilir olması için vatandaşlara iki alternatif sunulacak. ‘BAŞVURULARIN 200 BİNDEN FAZLA OLACAĞINI TAHMİN EDİYORUM’ Riskli yapı tespiti yaptırılan ve 3’te 2 çoğunluğa ulaşan bağımsız bölümler için dönüşüm süreci başlayacak. Ben başvuruların 200 binden daha fazla olacağını tahmin ediyorum. ‘KENTSEL DÖNÜŞÜM KREDİSİ ÇOK BÜYÜK AVANTAJ SAĞLAYACAK’ 29 Mayıs’a kadar başvuruların yapılacağını varsayarsak İstanbul’da dönüşüm için yeterli finansman imkanına ulaşamayan birçok kişi yüzde 10 peşinat ve yüzde 0.79 faiz oranı ile 10 yıl vadelendirme çerçevesinde çok büyük avantaj sağlayacaktır. TOKİ’nin seçim yapacağı müteahhitlerin ve kentsel dönüşüm konusunda süreçlerin hızlıca ilerlemesine ihtiyaç var. Az katlı olup çok kat yapmaya imkan olan yerler dönüşüme alınsa da, çok katlı ve bağımsız bölümü olup kat avantajı olmayan birçok yer kaderine terk edilmiş durumdaydı. ‘6.5 MİLYON VATANDAŞIN SAĞLIKLI YAPILARDA OTURMASINA İMKAN OLACAK’ Bu durumda 1.5 milyonluk yapı stoku konusunda 6.5 milyon vatandaşın sağlıklı yapılarda oturmasına ilişkin bir imkan olabilecek. Dönüşüm projesinde diğer illerde de benzeri uygulamaların yapılacak olması vatandaşlarımızı daha sağlıklı yapılarda oturmasına kavuşturabilecektir. KİRADA BÖLGESEL ZAM FORMÜLÜ UYGULANABİLİR Mİ? “Böyle bir düzenleme yapılırsa tabi mümkün. Bununla alakalı Avusturya ve Hollanda modeli mevcut. Hollanda modelinde evler kamuya ait, hal böyle olunca piyasayı domine edebiliyorlar. Piyasanın manipüle edilmesine izin verilmiyor. ‘METREKARE BİRİM FİYATLARI İLE TARİFELER BELİRLENİYOR’ Avusturya modelinde o ilin yapı durumu göz önünde bulundurularak bir değer haritası oluşturuluyor. Metrekare birim fiyatları belirleniyor ve bu fiyatlar referans alınarak oralardaki kiralık konutların tarifeleri belirlenmiş oluyor. Böylelikle daha hakkaniyetli bir fiyat politikası belirlenmiş oluyor. Bu aslında birlerinin bulduğu bir buluş değil. Bir şeyin kiralık tutarını bulmak için o mülkün fiyatına, amortisman süresine bakarsınız, amortisman süresi ve kira bedeli ile fiyatı belirlenebilir. KONUTTA DEĞER HARİTALARI NASIL OLUŞTURULUR? Bazı bölgelerin kendi iç dinamikleri, bölgelerin sağlamış olduğu avantajlar, lokasyonda her yerde birebir çalışmayabiliyor. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’miz var. Tarafsız bir şekilde fiyatları raporlayabiliyorlar. Bu fiyatlar değer haritaları oluşturmak için önemli olur. KİRA KONTRATLARININ E-DEVLET'TEN YAPILMASININ PİYASAYA ETKİSİ NE OLUR? Bu değer haritaları ödenen vergilerden, belediye rayiç bedellerinden faydalanarak oluşturulabilir. E-Devlet üzerinden kira kontratlarının yapılması gündeme gelmişti. Bu yapılır ve bu konuda yetki belgesi almış emlak işletmelerine sorumluluk verilirse kontratların e-Devlet üzerinden girilmesine imkan sağlandığında biz kiralık konutla ilgili bilgilere birebir erişmiş oluruz. Konutlarda doluluk oranı, kiralama tarafında geçilecek süreler, yapılan zamlar, yeni kiracıların ödeme tutarları bunlar denetlenebilir. Sağlanan verilerle de daha hakkaniyetli politikalar geliştirilebilir. KİRALIK FİYATLAR NASIL DÜŞER? Kiralık konut arzını artırmak gerekiyor. TOKİ ve belediyeler üzerinden bu yapılabilir. Özel sektör dahil edilerek teşvik verilebilir. Vergisel istisnalar sağlanırsa bir bütün olarak seferberlik ilan edilirse TOKİ, belediyeler ve özel sektör eliyle kiralık arzı artırılırsa kiralık fiyatlar çok daha makul ilerler.”