Konut Alırken En Çok Gözden Kaçan Detaylar
Konut alım rehberine göre, ev satın almak isteyenlerin öncelikle fiyat karşılaştırması yapması gerekiyor. Bunun için emlak ilan siteleri incelenebileceği gibi, bölgedeki emlak danışmanlarından bilgi alınabilir veya SPK lisanslı kuruluşlardan değerleme raporu istenebilir.
Tapuda taşınmazın niteliğinin mutlaka “konut” veya “mesken” olarak tescil edilmiş olması gerekiyor. Tapuda “depo”, “dükkan” gibi yazan taşınmazların fiilen konut olarak kullanılması, hukuken geçerli kabul edilmiyor.
Ayrıca tapuda yer alan arsa payı, kat mülkiyeti veya kat irtifakı bilgisi, şerh ve beyanlar, ipotek kaydı mutlaka incelenmeli. Özellikle “riskli yapı”, “aile konutu”, “kamulaştırma” veya “haciz” şerhleri, alıcı için ileride ciddi sorunlara yol açabiliyor.
Bunun yanı sıra, alınacak konutun imar planı, yapı ruhsatı, iskan belgesi ve deprem dayanıklılığı mutlaka sorgulanmalı. Taşıyıcı sistemler, ortak alanlar ve aidat yükümlülükleri de gözden kaçmaması gereken diğer başlıklar arasında.
Arsa ve Arazi Alırken Dikkat Edilecek Noktalar
Arsa veya arazi alımlarında, tapu kayıtlarında yer alan şerh, beyan ve irtifak hakları kritik öneme sahip. “Kamu haczi”, “18. madde uygulaması (şuyulandırma)”, “arkeolojik sit alanı” veya “imar düzenlemesine alınmıştır” gibi kayıtlar, taşınmazın kullanımını ve değerini doğrudan etkiliyor.
Ayrıca taşınmazın hisseli olup olmadığı, ortak maliklerin muvafakat verip vermediği de alım sürecinde belirleyici oluyor.
Alıcıların mutlaka belediyeden güncel imar durum belgesini alması, parselin inşaat potansiyelini, cephe ve derinlik şartlarını araştırması gerekiyor. Ayrıca bölgenin deprem riski, zemin yapısı ve doğal afet potansiyeli de göz önünde bulundurulmalı.
İş Yeri Alırken En Çok Yapılan Hatalar
MKK GABİM’in hazırladığı üçüncü rehber ise iş yeri alımına ilişkin. Buna göre, alınacak iş yerinin tapuda “iş yeri” veya “dükkan” olarak tescillenmiş olması şart. Konut niteliğindeki taşınmazların iş yeri gibi kullanılması ileride hukuki sorunlar doğurabiliyor.
Tapuda iş yerinin kat mülkiyeti mi yoksa kat irtifakı mı olduğuna mutlaka bakılmalı. Ayrıca “kamu haczi”, “intifa hakkı”, “kamulaştırma şerhi” gibi kayıtların bulunup bulunmadığı sorgulanmalı.
İşyeri satın alacakların ayrıca, taşınmazın taşıyıcı sistemi, tesisatları, ortak alan giderleri, yapı ruhsatı, iskan belgesi ve deprem hasar kaydını incelemesi gerekiyor.
Tapu Kayıtları Mutlaka Karşılaştırılmalı
MKK GABİM rehberinde en önemli uyarılardan biri de şu: Tapu senedi ile tapu kayıt belgesi karşılaştırılmadan alım yapılmamalı. Belgeler arasında farklılık varsa mutlaka ilgili tapu müdürlüğünden detaylı sorgulama yapılmalı.
Gayrimenkul alımında en küçük bir ihmalin büyük maddi kayıplara yol açabileceğine dikkat çeken uzmanlar, alıcıların mutlaka profesyonel danışmanlık almasını öneriyor.
