Konut satışlarında 2025 yaz dönemine ait veriler, gayrimenkul sektöründe iyimserlik yarattı. Türkiye genelinde konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre %35,8 artarak 107 bin 723 adede, yeni konut satışları ise %32 artarak 33 bin 569 adede yükseldi. Ancak fiyatların halen yüksek seviyelerde olması, özellikle dar gelirli alıcılar için konuta erişimi zorlaştırıyor.
Konut Fiyatlarını Arsa Yükseltiyor
Sektör temsilcileri, konut maliyetlerinin yükselmesinin ana nedeni olarak arsa maliyetlerini işaret ediyor. Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Ziya Yılmaz, “Arsanın inşaat içindeki maliyeti ülkemizde ortalama %50 seviyelerinde. Avrupa ve Amerika’da bu oran en değerli lokasyonlarda dahi %20’yi geçmiyor. Bu fark, özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde konut fiyatlarını ulaşılmaz hale getiriyor” dedi.
“10 Daireden 5’i Arsa Sahibinin Oluyor”
Gayrimenkul uzmanı Rıdvan Akgün, Türkiye’de arsa maliyetlerinin fahiş seviyelere ulaştığını belirterek şunları söyledi:
“En düşük bölgelerde bile arsa payı %25’ten başlıyor, İstanbul gibi büyük şehirlerde %70-75’e kadar çıkabiliyor. Bu, 10 dairelik bir projede 5 dairenin arsa sahibine kalması anlamına geliyor. Rayiç bedeli yüksek bölgelerde bu oran 7 daireye kadar çıkabiliyor. Müteahhit, iki daireyi kendine alabilmek için dört daire satmak zorunda kalıyor. Bu da 3+1 bir dairenin fiyatını 10-12 milyon TL’ye kadar çıkarıyor.”
Avrupa Modeli: Planlı Arsa Üretimi
Akgün, Avrupa’daki arsa üretim modeline dikkat çekerek, Türkiye’de de kamu eliyle arsa üretiminin artırılması gerektiğini ifade etti:
“Gelişmiş ülkelerde belediyeler ve ilgili kurumlar, önceden konut ihtiyacına göre rezerv alanlar belirler. İmar planları hazırlanır, altyapı tamamlanır ve arsa maliyetleri kontrol altında tutulur. Bu sayede arsa payı %15-20 seviyelerinde kalır. Türkiye’de ise plansızlık nedeniyle yeni çıkan arsalar bir anda spekülatif şekilde değer kazanıyor.”
“Arsa Sorunu Çözülmeden Konut Fiyatı Düşmez”
Sektörde çözüm önerisi ise net: Arsa üretimi. Akgün, arsa maliyetleri düşürülmeden konut fiyatlarında gerçek bir gerileme beklenmemesi gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Eğer arsa maliyetleri makul seviyelere inse, bugün 10 milyon TL’ye satılan bir daire 7 milyon TL’ye alınabilir. Hükümetin bu konuda adım atması, 81 ilde arsa üretimi yapması şart. Hazine, Milli Emlak ve yerel yönetimlerin birlikte çalışarak konut üretimine uygun rezerv alanları devreye alması gerekiyor.”
