Uygulamadaki Yöntem: Doğrudan Satış
Bugünkü uygulamada, ortaklardan biri doğrudan satış talebinde bulunabiliyor. Mahkemeler de çoğunlukla malın aynen paylaşımı yolunu araştırmaksızın açık artırma ile satışa hükmediyor. Bu durumda mal satılıyor ve elde edilen bedel ortaklara hisseleri oranında dağıtılıyor. Davalıların bu duruma itirazları ise genellikle sonuç getirmiyor.
Hukuki Görüş: Öncelik Paylaşımda Olmalı
Ancak hukuki açıdan bakıldığında, asıl olan paylaşımın aynen yapılmasıdır. Konuya ilişkin yasa hükmü, önceliğin ortakların anlaşarak veya hakimin kararıyla malın bölüştürülmesine verilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Yasa, şu şekilde düzenleme yapıyor:
“Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa paydaşlardan birinin istemi üzerine hakim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verir. Bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde denkleştirme yapılır. Bölme istemi uygun görülmezse ve özellikle malın önemli değer kaybına uğramadan bölünmesi mümkün değilse, açık artırma yoluyla satışına hükmolunur.”
Uygulama ile Yasa Arasında Çelişki
Görüldüğü üzere, kanunda satış son çare olarak düzenlenmişken, uygulamada doğrudan satış yolu tercih edilebiliyor. Bu durum, hukuki anlayış ile tatbikattaki pratik arasında bir çelişki doğuruyor.
Ortaklığın giderilmesinde temel amaç, ortakların haklarının korunarak malın adil şekilde paylaştırılmasıdır. Bu mümkün değilse satış yoluna gidilmesi gerekir. Ancak uygulamanın, yasanın öngördüğü sıralamaya uygun hale getirilmesi gerektiği de hukukçuların dileği olarak öne çıkıyor.
