EMLAK GÜNDEMİ

Resmî Gazete’de Yayımlandı: Arazi ve Arsa Düzenlemelerinde Kapsamlı Reform

11 Eylül 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelik köklü şekilde güncellendi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan düzenlemeler özellikle imar uygulamaları, parselasyon planları, DOP oranları, kamulaştırma ve imar hakkı aktarımı konularına önemli yenilikler getirdi.

Öne Çıkan Düzenlemeler

  1. Yeni Kavramlar Eklendi

    • Askı dağıtım cetveli: Parsel maliklerinin hak kayıplarını takip edebileceği dijital tablo.

    • İmar hakkı aktarımı: Kamu alanına denk gelen parselin inşaat hakkının başka bir parsele devredilebilmesi.

    • PARSİD Sistemi: Parselasyon planı ilan, itiraz ve takip süreçleri artık e-Devlet üzerinden yürütülecek.

  2. Umumi ve Kamu Hizmet Alanları

    • Öncelik DOP (%45 sınırı) ile karşılanacak.

    • Yetersiz kalırsa belediye, Hazine veya kamu mülkiyetindeki alanlardan bedelsiz sağlanacak.

    • Bu da mümkün değilse imar hakkı aktarımı, trampa veya kamulaştırma devreye girecek.

    • Kamuya hibe/bağış yapılan alanlarda hiçbir vergi/harç alınmayacak.

  3. DOP (Düzenleme Ortaklık Payı) Düzenlemeleri

    • %45 üst sınır korundu.

    • Daha önce yapılan kesintilerle birlikte toplam kesinti hiçbir koşulda %45’i geçemeyecek.

    • Kesinti yapılamayan yapılaşmış alanlarda DOP bedele dönüştürülerek diğer maliklere ödenecek.

  4. Kamulaştırma ve Bedele Dönüşüm

    • DOP ile karşılanamayan alanlar için parsellerden oranlı şekilde kamulaştırma yapılacak.

    • Kamulaştırma işlemleri 5 yıl içinde tamamlanmak zorunda.

    • DOP bedelleri ödenene kadar tapuda işlem yapılamayacak, ruhsat verilemeyecek.

  5. Parselasyon Planları

    • Artık eş zamanlı olarak askıya çıkarılacak, internet sitesinde yayımlanacak ve PARSİD’e girilecek.

    • Maliklere e-Devlet üzerinden bildirim yapılacak.

    • İtirazlar da PARSİD üzerinden yapılabilecek.

    • Askı süresi 30 gün, itiraz yoksa kesinleşiyor.

  6. Kamuya Terk ve Bağışlanan Alanlar

    • DOP’tan elde edilen alanlar belediye veya Hazine adına tescil edilecek.

    • Bu alanların imar planı değişikliği ile özel mülkiyete konu fonksiyonlara dönüştürülmesi yasak.

  7. Kat Mülkiyetli Parseller

    • Kat irtifakı/mülkiyetli taşınmazların imar uygulamasında öncelikle müstakil parsel verilmesi esas.

    • Mümkün değilse Hazine veya belediye taşınmazı hisselendirilerek maliklere satılacak ya da DOP bedele dönüştürülecek.

  8. İmar Hakkı Aktarımı (Yeni Bölüm)

    • Kamu hizmet alanına denk gelen parselin inşaat hakkı başka parsel(ler)e devredilebilecek.

    • Böylece mülk sahiplerinin mağduriyeti azaltılacak.

Değişikliklerin Etkisi

  • Malik açısından: Daha şeffaf, e-Devlet üzerinden takip edilebilir bir süreç geliyor. Hak kaybı yaşamamak için PARSİD’den düzenli kontrol şart.

  • Belediyeler açısından: DOP üst sınırı (%45) netleşti, kamulaştırma ve imar hakkı aktarımı gibi araçlarla kamu alanlarının kazanımı kolaylaşacak.

  • Yatırımcı açısından: Özel mülkiyetin kamu alanına denk gelmesi durumunda artık tek seçenek kamulaştırma değil, imar hakkı başka parsellerde kullanılabilecek.