EMLAK GÜNDEMİ

Tapuda Satış Bedelini Düşük Göstermenin Hukuki Sonuçları Neler?

Türkiye’de gayrimenkul alım satımlarında sık karşılaşılan durumlardan biri, tapuda gösterilen satış bedelinin gerçekte ödenen tutardan daha düşük yazılmasıdır. Özellikle alıcı ve satıcıların daha az tapu harcı ödemek amacıyla başvurduğu bu yöntem, kısa vadede avantajlı gibi görünse de ciddi hukuki ve mali sonuçlar doğurabilmektedir.

Vergisel Sonuçlar

Tapu Harcı ve Vergi Kaybı: Tapu harçları, satış bedeli üzerinden hesaplanır. Satış bedelinin düşük gösterilmesi, devletin vergi kaybına yol açar ve Maliye Bakanlığı tarafından denetim konusu yapılabilir.

Cezalı Vergi Tahakkuku: Eksik ödenen harçlar, tespit edilmesi halinde geriye dönük olarak faiziyle birlikte tahsil edilir. Ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanabilir.

Alıcı Açısından Riskler

Gerçek Bedeli İspat Güçlüğü: Tapuda düşük bedel gösterildiğinde, ileride ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklarda alıcı, ödediği gerçek bedeli ispat etmekte zorlanabilir.

Kamulaştırma ve Sigorta Durumları: Taşınmaz kamulaştırıldığında veya sigorta süreçlerinde, devlet ve sigorta şirketleri tapu kayıtlarındaki değeri esas alır. Bu durumda alıcı, gerçek ödemesine rağmen ciddi maddi kayba uğrayabilir.

Satıcı Açısından Riskler

Gelir Vergisi: Satıcı, taşınmaz satışından elde ettiği kazanç için gelir vergisine tabi olabilir. Satış bedelinin düşük gösterilmesi, ilerleyen yıllarda vergi incelemelerinde satıcı aleyhine delil teşkil edebilir.

Cezai Sorumluluk: Satıcı, alıcıyla birlikte gerçeğe aykırı beyan vermiş olduğundan dolayı, vergi kaçakçılığı kapsamında cezai yaptırımlarla karşılaşabilir.

Hukuki Boyut

Noter ve Tapu İşlemleri: Tapuda gerçeğe aykırı beyan verilmesi resmi belgede yanıltıcı beyan anlamına gelir. Bu durum, hem idari para cezaları hem de Türk Ceza Kanunu açısından sorumluluk doğurabilir.

Uyuşmazlıklarda Hak Kayıpları: Mahkeme süreçlerinde, tapuda yazan bedel esas alınır. Bu nedenle alıcı ya da satıcı, gerçek satış fiyatını kanıtlayamadığında ciddi hak kayıpları yaşayabilir.

Tapuda satış bedelini düşük göstermek, kısa vadede tapu harcı ve vergi yükünden kaçınma aracı gibi görünse de; uzun vadede hem mali cezalar hem de hukuki kayıplar doğurabilmektedir. Uzmanlar, alım satım işlemlerinde mutlaka gerçek satış bedelinin tapuda beyan edilmesi gerektiğini vurguluyor.