Kiracı Nüfusu Patladı
Türkiye’de 2014-2024 arasında nüfus 7,9 milyon arttı. Ancak bu artışın 6,8 milyonu kiracılardan oluştu. Aynı dönemde ev sahibi nüfusu yalnızca 543 bin kişi yükseldi. Böylece nüfusa eklenen her 100 kişiden 85’i kiracı oldu.
TÜİK verilerine göre:
- 2014’te ev sahibi hane oranı %61,1 iken 2024’te %56,1’e düştü.
- Kiracı hane oranı %22,1’den %28’e çıktı.
- Ortalama 3,11 kişilik hane büyüklüğüne göre, Türkiye’de 7,7 milyon hane kiracı konumunda.
Fiyatlar Uçtu, Ev Sahibi Olmak Zorlaştı
OECD verilerine göre:
- Türkiye’de 2015-2024 arasında konut fiyatları 18 kat, kiralar 12 kat arttı.
- Aynı dönemde OECD ortalamasında artış: konut fiyatlarında %87,6, kiralarda %45,7.
2015-2024 Örnek Artış:
-
500 bin TL’lik ev → 9,5 milyon TL’ye çıktı.
-
2.500 TL’lik kira → 32.500 TL seviyesine ulaştı.
Krediyle Konut Alımı Sert Düştü
2014’te konut satışlarının %33,7’si ipotekli (kredili) iken, bu oran 2024’te %10,7’ye geriledi.
2024'ün ilk 4 ayında:
- Satılan 454 bin konutun sadece %3,6’sı krediyle alınan sıfır konutlardan oluştu.
- İkinci el konutlarda ipotekli satış oranı %11,6’da kaldı.
Satılamayan Konut Sayısı 1,6 Milyonu Aştı
2015-2024 arasında:
- 6,9 milyon konut için yapı kullanım izni alındı.
- Ancak sadece 5,3 milyon sıfır konut satıldı.
- Fazla üretim: 1 milyon 634 bin konut stokta kaldı.
Talep Kiracılardan, Satışlar Yatırımcılara
Konut ihtiyacının büyük bölümü kiracılardan geliyor. Ancak yüksek fiyatlar ve kredi faizleri nedeniyle alım gücü yetersiz. Satışların büyük kısmı yatırımcılar tarafından yapılıyor. Bu durum, barınma ihtiyacını karşılamak yerine konutların yatırım aracına dönüştüğünü gösteriyor.