Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeler içeren ve TBMM Genel Kurulunda kabul edilen "Afet Riski altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Kentsel Dönüşüm Başkanlığı 16 Ekim’de kurulmuştu.
Riskli yapı tespitinin Kentsel Dönüşüm Başkanlığı veya idarece resen yapılmasına imkan sunan kanun kapsamında dönüşümde hangi yolun izleneceği de ortaya çıktı.
Buna göre;
- Riskli yapı denetimi, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı veya idareler tarafından yapılabilecek.
- Kiracılar ya da hak sahipleri risk tespitini engellerse, yapılar yetkililerin yazılı izniyle çilingir yardımıyla açılarak denetlenebilecek.
- Yeni düzenlemeyle beraber kentsel dönüşüm kararı için hak sahiplerinin üçte iki çoğunluğunun aranması zorunluluğu kaldırılıyor. Söz konusu karar hak sahiplerinin salt çoğunluğuyla alınacak.
- Riskli yapıların yıktırılması için mülk sahiplerine tek seferde 90 günden fazla olmamak üzere süre verilecek.
- Tahliye engellenirse polis devreye girecek.
- İstanbul'da dönüşümü hızlandırmak için başlatılan "Yarısı Bizden" kampanyasının uygulanabilmesi adına hak sahiplerine mali yardımın önü açılacak.
Riskli yapıların tespiti ve Hazine taşınmazlarının değerlendirilmesi görevi kanunla birlikte Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’na verildi.
Bazı ev sahipleri veya kiracıların riskli yapı tespiti yapılmasını engellediği ve kendi bağımsız birimlerinden tespit için numune alınmasına müsaade etmediği durumlarda kolluk kuvveti devreye girebilecek.
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı veya idare tarafından yapılan veya yaptırılan riskli yapı tespit, tahliye ve yıktırma masrafları, hisseleri oranında mülk sahiplerinden tahsil edilecek.
Hak sahipliği çalışmaları, hak sahibinin mevcut taşınmazının değeri ile yeni yapıda hak sahibine verilecek konut veya iş yerinin değeri gözetilerek yapılacak.
Bunun dışında Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'nın kararı doğrultusunda kat karşılığı, hasılat paylaşımı ve benzeri usullerle yürütülecek.
Hak sahibinin borçlanmasının gerekmesi durumunda, borçlanma bedeli üzerinden hak sahibi ile sözleşme yapılacak ve borçlanma bedelinin tamamı ödenmeden tapu devredilemeyecek.
Yoksul ve dar gelirli kimselerin borçlarını ödeyecek gücü yoksa, yapının tapuda hak sahibi ile Kentsel Dönüşüm Başkanlığı adına paylı mülkiyet esaslarına göre tescil edilmesi mümkün. Böyle bir durumda kalacak başka yeri olmayan hak sahiplerine oturma hakkı tanınacak.
Rezerv Yapı Alanı Tanımı Değişti
Rezerv yapı alanları, kent planlamasının bir parçası olarak ilan edilir ve gelecekteki ihtiyaçları karşılamak, sağlıklı ve sürdürülebilir şehir gelişimini teşvik etmek amacıyla kullanılır.
Bu bölgeler, genellikle imar planlarında belirli bir kullanım amacı için işaretlenir. İlerleyen dönemlerde, bu bölgeler uygun bir zamanda geliştirilmek üzere imar edilebilirler.
Rezerv alanları, şehirlerin büyüme ve değişim süreçlerinde esneklik sağlarlar. Kent geliştikçe, bu bölgeler planlama ve düzenleme süreçleri içinde yeniden değerlendirilebilir.
Aynı zamanda şehircilik politikalarına uygun bir şekilde kullanılarak, şehirlerin sürdürülebilir büyüme ve gelişme hedeflerine katkıda bulunurlar.
Kanunda "rezerv yapı alanı" tanımı da değiştirildi:
Rezerv yapı alanı, yeni yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere belirlenen alanlar olarak tanımlanıyordu.
Bazı yasal süreçlerde tanımın halihazırda yerleşim alanı olan yerleri içermediği tespit edildi, bunun üzerine yerleşim yerlerinde yer alan parsellerin de rezerv yapı alanı olarak belirlenebilmesinin yolu açıldı.
