Akit Nedir?
Bir sözleşmenin (akit) oluşabilmesi için tarafların belli konularda mutabık kalması, bu mutabakatın yazılı hale getirilmesi ve karşılıklı olarak imzalanması gerekir. Dolayısıyla yalnızca bir tarafın —örneğin ev sahibinin— imzaladığı bir belge, tek başına kira akdi sayılmaz. Bu tür belgeler, ancak bir taahhütname niteliği taşır.
Kira Akdi Olmayan Durumda Kiracının Statüsü Ne Olur?
Eğer taraflardan yalnızca biri belgeyi imzalamışsa ve diğer taraf (örneğin kiracı) imzalamamışsa, bu durumda ortada yazılı bir kira sözleşmesi yoktur. Ancak bu, kira ilişkisinin hiç oluşmadığı anlamına gelmez.
Tarafların kiraya verme ve kiralama konusunda bir anlaşmazlığı yoksa, yani kiracı fiilen taşınmış ve ev sahibi de buna rıza göstermişse, sözlü bir kira sözleşmesi kurulmuş sayılır. Türk Borçlar Kanunu'na göre kira sözleşmeleri yazılı olabileceği gibi sözlü de olabilir.
Sözlü Kira İlişkisinde Kira Zammı Nasıl Yapılır?
Sözlü kira ilişkisi geçerli olsa da, bu tür ilişkilerde şartlar yazılı şekilde belirlenmediği için uygulanacak hükümler kanuna dayanır. Bu kapsamda kira bedelindeki artışlar da, her yıl kira dönemi başında ve yasada belirtilen sınırlar içinde yapılır.
2025 yılı itibarıyla konut kiralarında %25 zam sınırı uygulaması devam etmekte olup, ticari kiralarda TÜFE 12 aylık ortalaması esas alınmaktadır. Sözlü anlaşmalar da bu sınırlamalara tabidir.
Yalnızca ev sahibinin imzaladığı bir belge, tek başına kira sözleşmesi niteliği taşımaz. Ancak tarafların kira ilişkisini kabul etmeleri hâlinde, sözlü kira sözleşmesi geçerli olur ve taraflar bu sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklere tabi hale gelir. Bu nedenle kiracılar ve ev sahiplerinin haklarını yazılı olarak güvence altına alması her zaman en sağlıklı yoldur.
