Depozito Nedir?
Depozito, kiracının daireyi kullanırken neden olabileceği hasarlar, ödenmemiş faturalar veya aidatlar için ev sahibine verilen teminat bedelidir. Türk Borçlar Kanunu’na göre, ev sahipleri kiracılardan en fazla üç aylık kira bedeli tutarında depozito talep edebilir.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, depozitonun bir kira ödemesi olmadığıdır. Yani kiracı, son ay kirasını depozitodan düşemez. Bu yanlış uygulama, ev sahibi-kiracı ilişkilerinde sıkça hukuki sorunlara yol açıyor.
Enflasyon Depozitonun Değerini Eriyor
Depozitoda en çok şikâyet edilen konulardan biri ise enflasyon karşısında paranın değerini kaybetmesi. Uzun yıllar aynı evde kalan kiracılar, ödedikleri depozitonun iade edildiğinde neredeyse hiçbir anlamı kalmadığını söylüyor.
Örneğin; 2021’de 900 TL kira ödeyen bir kiracı, aynı tutarda depozito verdi. Ancak 2024’e gelindiğinde kira 5.000 TL’ye yükselince, iade edilen 900 TL’nin alım gücü neredeyse tamamen erimiş oldu. Bu durum hem kiracı için hak kaybına hem de ev sahibinin elindeki güvence bedelinin yetersiz kalmasına yol açıyor.
Uzmanlar, bu sorunun önüne geçmek için depozitonun bir banka hesabında bloke edilmesi gerektiğini belirtiyor. Böylece hem kiracının parası güvende olur hem de ev sahibi olası zararlara karşı teminatını kaybetmez.
Depozito Ne Zaman ve Nasıl İade Edilir?
Depozitonun iadesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir:
-
Kiracının kira, aidat ve fatura borçlarını kapatmış olması,
-
Evde normal kullanım dışında bir hasar bırakmamış olması.
Bu şartlar sağlandığında ev sahibi, depozitonun tamamını kiracıya iade etmekle yükümlüdür. Eğer evde hasar varsa, masraf depozitodan düşülür ve kalan tutar kiracıya ödenir.
Hukukçular, teslim sırasında yaşanabilecek tartışmaları önlemek için anahtar teslim tutanağı hazırlanmasını öneriyor. Böylece evin durumu kayıt altına alınarak ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçilebiliyor.
Depozito, kira ilişkisinin en önemli güvence mekanizması olsa da doğru yönetilmediğinde ciddi uyuşmazlıklara yol açabiliyor. Hem kiracıların hem de ev sahiplerinin haklarını bilmesi, sözleşmeleri dikkatle hazırlaması ve tüm süreci yazılı belgelerle güvence altına alması, sorunsuz bir kira deneyimi için hayati önem taşıyor.