Emlak Danışmanı Komisyon (Hizmet Bedeli) Oranı Ne Kadardır?
Emlak danışmanlarının alabilecekleri komisyon oranları, Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik (Madde 20) ile yasal bir çerçeveye oturtulmuştur. Bu düzenleme hem tüketiciyi hem de hizmet sunan emlak ofislerini korumayı amaçlar.
- Alım-Satım İşlemlerinde Komisyon (Hizmet Bedeli) Oranı: Emlak danışmanı, satış bedelinin Yüzde 2 + KDV (Yüzde 20) oranında hizmet bedeli talep edebilir. Bu oran hem alıcıdan hem de satıcıdan ayrı ayrı alınabilir. Toplamda yüzde 4 + KDV’ye kadar çıkabilir, fakat taraflardan sadece biriyle çalışılıyorsa yalnızca ondan ücret talep edilir.
- Kiralama İşlemlerinde Komisyon (Hizmet Bedeli) Oranı: Emlakçı, kiralama işlemlerinde genellikle 1 aylık kira bedeli + KDV oranında komisyon alır. Bu ücret, çoğunlukla kiracıdan tahsil edilir; ancak anlaşmaya göre ev sahibi tarafından da ödenebilir.
Komisyon Alınabilmesi İçin Sözleşme Şart mı?
Emlak danışmanlarının komisyon talebinde bulunabilmesi için, hizmet başlamadan önce müşterileriyle yazılı bir hizmet sözleşmesi imzalamaları gerekmektedir. Bu sözleşmede;
- Verilecek hizmetin kapsamı
- Komisyon oranı
- Ödeme zamanı ve şekli
- Tarafların yükümlülükleri
açıkça belirtilmelidir. Sözleşme, danışmanın verdiği hizmetin karşılığında hukuki hak iddia edebilmesini sağlar.
Sözleşme olmadan komisyon talebi daha zorlu bir sürece dönüşebilir; ancak danışmanın gerçekten aracılık yaptığı ispatlanabiliyorsa (örneğin ilan verme, müşteriyle evi gezdirme, teklif sürecini yürütme gibi), yine de hizmet bedeli talep edilebilir.
Komisyon (Hizmet Bedeli) Ödenmezse Ne Olur?
Komisyon, hizmet sözleşmesine dayanıyorsa ve müşteri, satışı/kiralamayı emlak danışmanının aracılığıyla gerçekleştirmişse, danışman bu ücreti tahsil etmek için hukuki yollara başvurabilir. Bu durumda;
- Danışman, icra takibi başlatabilir veya
- Dava açarak alacağını talep edebilir.
Mahkeme, sözleşmeye, sürece dair yazışmalara, tanıklara ve danışmanın sunduğu hizmetlere göre karar verir. Komisyon alacağının varlığı ispatlanırsa, ödenmeyen bedel yasal faiziyle birlikte tahsil edilir.
Sözleşme yoksa, ispat yükü danışmandadır. Ancak sözlü anlaşmalar, WhatsApp yazışmaları, ilan kayıtları ve müşteri ile yapılan görüşmeler delil niteliği taşıyabilir.
Yasal Oranın Üzerinde Komisyon Talep Edilebilir mi?
Hayır. Yasal düzenlemelere göre, emlak danışmanı satış işlemlerinde satış bedelinin %2’sinden fazlasını talep edemez. Bu sınır KDV hariçtir. Daha yüksek bir oran ancak müşterinin açık ve yazılı rızasıyla ve ekstra bir hizmet karşılığı talep edilebilir.
Ne Danışman Mağdur Olsun, Ne Müşteri Hakkını Kaybetsin
Emlak danışmanları, piyasa bilgisi, müşteri ağı ve süreci yönetme kabiliyetleriyle önemli bir hizmet sunarlar. Bu hizmetin karşılığında komisyon almaları doğaldır; ancak taraflar arasında şeffaf, yazılı ve yasal zemine dayalı bir ilişki kurulmalıdır.
Danışmanlar sözleşme ile haklarını güvence altına almalı, müşteriler ise imza attıkları belgeleri dikkatle incelemeli ve yasal oranların dışına çıkılmadığından emin olmalıdır.
